احترام به فرشته های سالمند از منظر قرآن
احترام به سالمندان در قرآن که یکی از مصادیق آن والدین سالمند است از جمله مواردی است که نشان می¬دهد سالمندی در دین اسلام از جایگاه والا و ویژه¬ای برخوردار است آنجا که خداوند تبارک و تعالی در ضمن آیه ای می فرماید:
وَ قَضى رَبُّكَ أَلاَّ تَعْبُدُوا إِلاَّ إِيَّاهُ وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُما أَوْ كِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما أُفٍّ وَ لا تَنْهَرْهُما وَ قُلْ لَهُما قَوْلاً كَرِيماً * وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَ قُلْ رَبِّ ارْحَمْهُما كَما رَبَّيانِي صَغِيراً؛[سوره اسراء، آیات 23و24.] پروردگارت فرمان داده جز او را نپرستيد و به پدر و مادر نيكى كنيد، هر گاه يكى از آنهاـ يا هر دو آنهاـ نزد تو، به سن پيرى برسند كمترين اهانتى به آنها روا مدار، و بر آنها فرياد مزن، و گفتار لطيف و سنجيده بزرگوارانه به آنها بگو.* بالهاى تواضع خويش را در برابرشان از محبت و لطف فرود آر و بگو پروردگارا همان¬گونه كه آنها مرا در كوچكى تربيت كردند مشمول رحمتشان قرار ده.
خداوند تبارک و تعالی در ضمن دو آیه فوق، تکلیف تمام فرزندانی را که والدین سالخورده دارند با صراحت بیان نموده است. علامه طباطبایی در تفسیر این آیه می نویسد:
اگر خداوند حکم را اختصاص به دوران پیری پدر و مادر داده از این جهت بوده که پدر و مادر، در آن دوران سخت ترین حالات را دارند و بیشتر احتیاج به کمک فرزند می¬نمایند، زیرا بسیاری از واجبات زندگی خود ناتوانند و همین معنا یکی از آمال پدر و مادر است که همواره از فرزندان خود آرزو می¬کنند، آری روزگاری که پرستاری از فرزند را می¬کردند و روزگاری دیگر که مشقات آنان را تحمل می¬نمودند و باز در روزگاری که زحمت تربیت آنها را به دوش کشیدند، در همه¬ی این ادوار که فرزند از تأمین واجبات خود عاجز بود آنها این آرزو را به سر می¬پرورانند که در روزگار پیری از دستگیری فرزند برخوردار شوند.»[( محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیرالمیزان، ج13، ص136.)]
و نیز با توجه به آیه مشخص می¬گردد از جمله فرمان¬های ساحت پروردگار از نظر تشریع و رهبری بشر به انتظام زندگی و سعادت در دو جهان، امر به احسان و خوشرفتاری فرزندان نسبت به پدران و مادران است چه بر حسب گفتار و رفتار و معاشرت و برآوردن حاجت و نیازهای آنان در دوران سالمندی است.
بنابراین خداوند برای این که انسان در سالمندی تنها و بی¬یاور نماند، این چنین با تأکید دستور داده است که به والدین سالخورده باید احسان نمود. آنان را از خانه¬ی خود نرانید، به آنها بد نگویید، با کمال احترام با آنان سخن بگویید، نیازشان را برآورید، در برابر آنان خاضع و متواضع باشید و همیشه آنان را دعا کنید، تا روزی که نوبت به شما رسید، فرزندانتان فرهنگ مهرورزی به والدین سالمند را به خوبی آموخته باشند و عمل نمایند.
از تعمق در آیات مذکور و صدر و ذیل آن نکات زیر به دست می¬آید:
1. ریشه احسان به والدین در اعتقاد به خداوند متعال می¬باشد.
2. اهمیت و جایگاه بسیار والای احسان به والدین و تکریم ایشان در دوره سالمندی
3. سالمندان مظهر لطف الهی هستند.
4. حمایت از سالمندان یک ارزش الهی و دینی است.
5. تواضع و خشوع در برابر سالمندان، نوعی تکریم و احترام به آنها است.
6. طلب خیر و برکت برای سالمندان روش خوبی برای دلجویی از آنها است.
7. اکرام و احترام سالمندان باید در جامعه به یک فرهنگ عمومی تبدیل شود.
8. اکرام سالمندان، عمل صالح، کفاره گناهان و عنایت خدا بر فرزندان در دین مبین اسلام است. برخلاف سایر ادیان که اگر احترامی برای ریش سفیدانشان قائل¬اند، به خاطر بالا بودن سن و ضعفشان می¬باشد نه به دلیل فرزانگی و این¬که اینان کوله باری از تجربیات هستند. اگر چه بسیاری از آداب و دستوراتشان را از دین اسلام گرفته¬اند.( محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیرالمیزان، ج13، ص136.)