#رهبر_انقلاب : #عید_فطر، روز پاداش گرفتن و رؤیت رحمت الهی بعد از ماه رمضان است. بحمداللَّه ماه رمضان را - که ماه صبر و صلاة بود - با عافیت گذراندید. امروز، روزی است که ان‌شاءاللَّه خدای متعال پاداش شما را عنایت خواهد کرد. شاید یکی از بزرگترین پاداشهای الهی این باشد که خدا همه ما را موفّق کند تا بتوانیم وسیله رحمت الهی را تا ماه #رمضان_آینده برای خودمان باقی بداریم. ۱۳۸۰/۰۹/۲۵

⁉️پرسش از نماز بچه ها

?خانم فاطمه طباطبایی می گوید: گاهی که امام پسر هشت ساله ام را می دیدند، به او گفتند: «نمازت را خوانده ای؟» من گفتم: «آقا او هنوز به سن تکلیف نرسیده است.» می گفتند: «بچه ها قبل از رسیدن به سن تکلیف باید رو به نماز بایستند تا عادت کنند.» اما بعد از سن تکلیف، مگر کسی جرأت می کرد بیدار باشد و نمازش را نخواند؟ امام نمی توانستند تحمل کنند که مکلف نمازش را قضا کند. البته برای بچه ها پیش نیامده بود.

?هر وقت که بچه ها را می دیدند می پرسیدند: «نمازت را خوانده ای؟» اگر نخوانده بودند، آقا جانماز خودشان را به آن ها می دادند و می گفتند: «برو وضویت را بگیر و بیا نمازت را بخوان.» و بعد از نماز به آن ها نصیحت می کردند که: «ببین اگر همین نماز را سر موقع می خواندی چه قدر بهتر بود. خدا هم خوشش می آمد.»

?برداشت هایی از سیره #امام_خمینی (رضوان الله علیه)، ج3، ص70.

حق الناس دقیقا شامل چه مواردی میشود؟

?پاسخ:

✅حق‌ُّالناس حقوق مردم بر ذمه انسان است؛(مهم‌ترین معنی حق‌الناس حقوق مردم بر یکدیگر است. حقوقی که شامل حفظ جان و مال و آبروی افراد می‌شود.) که در برابر حق‌الله (حقوق خدا بر ذمه بندگان) قرار دارد.

✅حقالناس به حقوق مالی اختصاص ندارد و جان و آبروی افراد را نیز دربرمی‌گیرد.

✅برخی از حقوق مردم عبارت است از: سرقت، قَذْف، غیبت و سخن‌چینی. حق‌الناس با توبه و شهادت در راه خدا که با آن همه گناهان پاک می‌شود، بخشیده نمی‌شود. حق‌الناس باید جبران شود یا صاحب‌حق آن را ببخشد.

♨️سوال:

?کسی که روزه ماه رمضان را نمی گیرد، آیا باید زکات فطره بپردازد؟

✍️پاسخ:

✅کسى که موقع غروب شب عید فطر بالغ و عاقل و هشیار است و فقیر و بنده کس دیگر نیست، باید براى خودش و کسانى که نانخور او هستند، هر نفرى یک صاع که تقریباً سه کیلو است، گندم یا جو یا خرما یا کشمش یا برنج یا ذرّت و مانند اینها به مستحقّ بدهد، و اگر پول یکى از اینها را هم بدهد کافى است. [۱] و تفاوتی بین انسان روزه دار و غیر روزه دار نیست. به عنوان مثال اگر سرپرست خانواده ای روزه نمی گیرد، بر او واجب است هم فطریه خود و هم فطریه زن و بچه اش را بپردازد.

پی نوشت:
[۱] توضیح المسائل مراجع، ج ۲، ص ۱۶۹؛ امام خمینی، تحریرالوسیلة، ج ۱، ص ۳۱۵.

♨️سوال:

?فلسفه پرداخت زکات فطره و دلایل وجوب آن چیست؟

✍️پاسخ:

✅ یکی از واجبات مالی که باید با قصد قربت پرداخت شود، زکات فطره یا همان فطریه است. مسلمانان بعد از یک ماه روزه‌داری در ماه مبارک رمضان در روز عید فطر که اولین روز از ماه قمری شوّال است؛

معمولاً قبل از شرکت در نماز عید فطر؛ مبلغی را به عنوان فطریه پرداخت می‌کنند. این مبالغ؛ جهت کمک به فقرا و مستمندان و دیگر مواردی که در فقه آمده است، هزینه می‌شود.[۱]

?الف. حکمت پرداخت زکات فطره

فلسفه عبادات که از طرف شارع مأمور به انجام آن هستیم، به‌طور کامل مشخص نیست، اما با توجه به دلائل عقلی یا وجود برخی از روایات؛ می‌توان برخی از حکمت‌های عبادت را نام برد. درباره زکات فطره نیز روایاتی رسیده است که بیان‌گر حکمت پرداخت آن است:

۱. زکات فطره باعث قبولی و تمامیت روزه می‌شود. در روایتی از امام صادق(ع) این‌گونه آمده است: «همانا دادن زکات فطره از جمله عوامل تمام‌کننده و کمال‌بخش روزه است همان‌گونه که صلوات بر پیامبر(ص) از جمله عوامل تمام کننده نماز می‌باشد؛ چرا که هرکس روزه بگیرد ولی زکات فطره را عمداً ترک کند و ادا نکند، مانند آن است که روزه‌ای نگرفته است. همان‌گونه که هرگاه کسی نماز بگذارد ولی صلوات بر پیامبر(ص) نفرستد مانند آن است که نماز نگذاشته است…».[۲]

خداوند عبادت بدنی؛ مثل روزه را با عبادت مادی (پرداخت فطره) در هم آمیخته است و یکی را تکمیل کننده دیگری نامیده است تا بدین سبب، نتایج روزه‌داری که از جمله آن، درک شرایط مستمندان و فقیران است؛ در مرحله عمل نیز تحقق پیدا کرده و روزه‌داران با درک آن شرایط؛ اقدام به کمک‌های مالی به آنان کنند و ثمره روزه‌داری خویش را در عمل کامل کنند.[۳]

۲. خودداری از پرداخت زکات فطره، شاید به مرگ زودرس بیانجامد. در روایتی از امام صادق (ع) آمده است:
«از جانب اهل و عیالت زکات فطره را ادا کن و همه را در نظر بگیر و از آنها کسی را فراموش نکن، چرا که اگر فردی از آنها را ترک کنی من بر فوت او خوف دارم». راوی می‌گوید: عرض کردم منظور از فوت چیست؟ آن‌حضرت فرمود: «مرگ».[۴]
برطبق این روایت؛ زکات فطره؛ صدقه‌ای است که روزه‌داران برای حفظ جان خود و خانواده‌شان پرداخت می‌کنند.

۳. در برخی روایات که در تفسیر آیه شریفه «قد افلح من زکیها»[۵] آمده است؛ منظور از «زکیها»، پرداخت زکات فطره است[۶] که می‌تواند یکی از مصادیق تزکیه نفس باشد. بنابراین، پرداخت زکات فطره می‌تواند موجب پاک‌سازی روح از رذایل اخلاقی باشد؛ زیرا پرداخت مقداری از مال به فقرا، انسان را از بُخل دور کرده و حس هم‌نوع دوستی و خدمت به دیگران را در وجودش پرورش دهد.

?ب. دلایل وجوب پرداخت زکات فطره

شیخ مفید در این‌باره می‌گوید: «زکات فطره بر هر مسلمانی که آزاد و بالغ باشد و استطاعت پرداخت داشته باشد، واجب است؛ دلیل بر وجوب پرداخت زکات فطره روایات است: [مانند این‌که؛] عبدالرحمن بن حجاج از امام صادق(ع) روایت کرده است که فرمود: فطریه بر هر شخصی که زکات بر او واجب بوده؛ واجب است».[۷] بنابراین، فقهای شیعه با توجه به روایات و اجماعی که بین آنها در این‌باره وجود دارد، قائل به وجوب زکات فطره شده‌اند.[۸]

پی نوشت:
[۱]. ر. ک: «موارد پرداخت زکات فطریه»، سؤال ۶۱۴۹۵؛ «زکات فطره»، سؤال ۶۲۲۶؛ «زمان پرداخت فطریه»، سؤال ۱۷۱۳۳.
[۲]. صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۱۸۳، قم، دفتر انتشارات اسلامى، ۱۴۱۳ق.
[۳]. ر.ک: «آثار تربیتی روزه»، سؤال ۱۴۸۵۹.
[۴]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۴، ص ۱۷۴، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق.
[۵]. اعلی، ۱۴.
[۶]. قاضی نعمان، دعائم الاسلام، ج۱، ص ۲۶۶، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، ۱۳۸۵ق.
[۷]. شیخ مفید، محمد بن محمد، المقنعه، ص ۲۴۷، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.
[۸]. ر. ک: محقق حلی، شرائع الاسلام، ج ۱، ص ۱۵۸، قم، اسماعیلیان،

#احکام_زکات_فطره

‼️سوال: فقیر مستحق دریافت زکات فطره باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟

✅فقیری که به او فطریه می دهند، لازم نیست عادل باشد؛ ولی احتیاط واجب آن است که به #شراب خوار (1) و کسی که آشکارا #گناه_کبیره انجام می دهد، (2) فطره ندهند.

?(1): آیت الله سیستانی: و بی نماز و … .

?(2): آیت الله بهجت: و امور منکر و قبیح از نظر اسلام را مرتکب می شود، فطره ندهند،‌ مگر به اندازه نیازهای ضروری او خانواده اش؛ البته اگر دادن زکات کمک به گناه او باشد یا وی را به کارهای زشت متمایل کند و ندادن آن موجب منع از کارهای ناپسند باشد، نپرداختن فطره تقویت می شود.

? آیت الله وحید: ولى احتیاط واجب آن است كه به شرابخوار و تارك نماز و كسى كه آشكارا معصیت كبیره مى كند ، فطره ندهند.

? آیت الله زنجاني: ولي به شرابخوار و نیز کسی که زکات دادن کمک به معصیت او باشد نمی توان فطره داد همچنین بنابر احتياط واجب به فقیری که گدایی می کند فطره ندهد.

?توضیح المسائل ده مرجع، م 2016؛ بهجت، وسیله النجاه، م 1323 و 1362؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 1921.