??هر روز تفسیر کوتاه آیه به آیه،
از ابتدای قرآن
#تفسیر_کوتاه
#سوره_بقره
#صفحه_۴۸
➖➖➖➖➖➖➖
✨یا أَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ إِذَا تَدَايَنْتُم بِدَيْنٍ إِلَى أَجَلٍ مُّسَمّىً فَاكْتُبُوهُ وَلْيَكْتُبْ بَّيْنَكُمْ كَاتِبٌ بِالْعَدْلِ وَلَا يَأْبَ كَاتِبٌ أَنْ يَكْتُبَ كَمَا عَلَّمَهُ اللَّهُ فَلْيَكْتُبْ وَلْيُمْلِلِ الَّذِى عَلَيْهِ الْحَقُّ وَلْيَتَّقِ اللهَ رَبَّهُ وَلَا يَبْخَسْ مِنْهُ شَيْئاً فَإِنْ كَانَ الَّذِى عَلَيْهِ الْحَقُّ سَفِيهاً أَوْ ضَعِيفاً أَوْ لَا يَسْتَطِيعُ أَنْ يُمِلَّ هُوَ فَلْيُمْلِلْ وَلِيُّهُ بِالْعَدْلِ وَاسْتَشْهِدُواْ شَهِيدَيْنِ مِنْ رِّجَالِكُمْ فَإِنْ لَمْ يَكُونَا رَجُلَيْنِ فَرَجُلٌ وَامْرَأَتانِ مِمَّنْ تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَدَآءِ أَن تَضِلَّ إِحْدَیهُمَا فَتُذَكِّرَ إِحْدَیهُمَا الْأُخْرَى وَلَا يَأْبَ الْشُّهَدَآءُ إِذَا مَا دُعُواْ وَلَا تَسْئَمُواْ أَنْ تَكْتُبُوهُ صَغِيراً أَوْ كَبِيراً إِلَى أَجَلِهِ ذَلِكُمْ أَقْسَطُ عِنْدَاللهِ وَ أَقْوَمُ لِلشَّهَادَةِ وَ أَدْنى أَلَّا تَرْتَابُواْ إِلَّا أَنْ تَكُونَ تِجَارَةً حَاضِرَةً تُدِيرُونَهَا بَيْنَكُمْ فَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَلَّا تَكْتُبُوهَا وَ أَشْهِدُواْ إِذَا تَبايَعْتُمْ وَلَا يُضَآرَّ كَاتِبٌ وَلَا شَهِيدٌ وَإِنْ تَفْعَلُواْ فَإِنَّهُ فُسُوقٌ بِكُمْ وَاتَّقُواْ اللهَ وَ يُعَلِّمُكُمُ اللَّهُ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَىْءٍ عَلِيمٌ{۲۸۲}
اى كسانى كه ایمان آورده‌اید!
هنگامى كه بدهى مدّت دارى بر اثر وام یا معامله به یكدیگر پیدا می‌كنید آنرا بنویسید و باید نویسنده‌اى در میان شما به عدالت سند را بنویسد. كسى كه قدرت بر نویسندگى دارد، نباید از نوشتن خوددارى كند، همانطور كه خدا به او تعلیم داده است. پس باید او بنویسد و آن كس كه حقّ بر ذمّه او (بدهكار) است املا كند و از خدایى كه پرورگار اوست بپرهیزد و چیزى از آن فروگذار ننماید.
و اگر كسى كه حقّ بر ذمّه اوست، سفیه یا از نظر عقل ضعیف و یا به جهت لال بودن توانایى بر املا كردن ندارد، باید ولىّ او بجاى او با رعایت عدالت مدّت و مقدار بدهى را املا كند
و دو نفر از مردان را بر این حقّ شاهد بگیرد و اگر دو مرد نبودند، یك مرد و دو زن از گواهان، از كسانى كه مورد رضایت و اطمینان شما هستند انتخاب كنید تا اگر یكى از آنان فراموش كرد، دیگرى به او یادآورى كند.
و شهود نباید به هنگامى كه آنها را براى اداى شهادت دعوت می‌كنند خوددارى نمایند.
و از نوشتن بدی‌هاى كوچك یا بزرگِ مدّت‌دار، ملول نشوید هر چه باشد بنویسید
این در نزد خدا به عدالت نزدیكتر و براى اداى شهادت استوارتر و براى جلوگیرى از شك و تردید بهتر می‌باشد، مگر اینكه تجارت و داد و ستد نقدى باشد كه در میان خود دست به دست می‌كنید كه ایرادى بر شما نیست كه آنرا ننویسید. و هنگامى كه خرید و فروش نقدى می‌كنید، باز هم شاهد بگیرید و نباید به نویسنده و شاهد به خاطر حقّگویى زیانى برسد و تحت فشار قرار گیرد و اگر چنین كنید از فرمان خداوند خارج شده‌اید و از خدا بپرهیزید و خداوند راه درست زندگى را به شما تعلیم می‌دهد و خداوند به هر چیزى داناست.(۲۸۲)
➖➖➖➖➖➖➖
⬅️ #بزرگترین_آیه_قرآن این آیه است كه دربارهٔ مسائل حقوقى و نحوهٔ تنظیم اسناد تجارى می‌باشد. این آیه نشانهٔ دقّت نظر و جامعیّت اسلام است كه در دوره جاهلیّت و در میان مردمى عقب افتاده، دقیق‌ترین مسائل حقوقى را طرح كرده است.
⬅️ كلمه «تداینتم» از «دَین» به معناى بدهى، شامل هرگونه معامله غیر نقدى، وام و خرید سَلَف می‌شود.
⬅️ در حدیث آمده است: اگر كسى در معامله سند و شاهد نگیرد و مالش در معرض تلف قرار گیرد، هرچه دعا كند، خداوند مستجاب نمی‌كند و می‌فرماید: چرا به سفارشات من عمل نكردى؟!
اگر دقّت در حفظ حقوق فردى ضرورى است، حفظ بیت المال بمراتب ضرورى تر است!
⬅️ تنظیم سند، حتّى در معاملات نقدى مفید است، ولى ضرورت آن به اندازهٔ معاملات نسیه نیست.
چون در معاملات موعددار، ممكن است طرفهاى معامله و یا شاهدان از دنیا بروند یا فراموش كنند، بنابراین لازم است نوشته هم بشود.
⬅️ از فرمان نوشتن، معلوم می‌شود كه اسناد تنظیم شده‌اى كه همراه با گواهى عادل باشد، قابل استشهاد است.
⬅️ از این آیه استفاده می‌شود كه جامعه اسلامى باید یكدیگر را در حفظ حقوق حمایت كنند.
زیرا هر معامله‌اى، نیاز به كاتب و چند شاهد دارد.
⬅️ در زمانى كه در تمام جزیرة العرب به گفته مورخان، ۱۷ باسواد بیشتر نبوده، این همه سخن از نوشتن، نشانهٔ توجّه اسلام به علم و حفظ حقوق است.
? تفسیر نور
