☸ ابعاد وجودی و معرفتی عقل در جهان اسلام

◽️ معنای عقل در جهان مدرن با تفسیر دکارت از آن، شکل می‌گیرد. عقل قبل‌از آن در جهان اسلام و حتی در یونان دارای دو بعد وجودشناختی و معرفت‌شناختی است که بعد وجودی آن مجرد و متعالی است؛ یعنی عقل حتی هنگامی که در انسان ظاهر می‌شود، هویتی جوهری و متعالی دارد و مجرد از ویژگی‌ همان زمانی و مکانی است. بعد معرفت شناختی عقل، روشنگری و شناخت حقایق امور است. انسان با کمک عقل به کمال وجودی خود می‌رسد و عالَمی عقلی و در عین حال عینی می‌گردد.

◽️ در سنت اسلامی روایات بسیاری است که در باب حقیقت عقل سخن می‌گوید و از جمله آن روایات، روایتی است که بسیاری از خصوصیات مذکور در روایات دیگر را در خود جمع کرده است.

◽️ مرحوم صدوق در کتاب علل‌الشرایع با اسناد خود از علی‌بن ‌ابی‌طالب‌ علیه السلام و او از پیامبر اعظم علیه افضل صلوات المصلین نقل می‌کند:

◽️ «باسناده العلوی عن علی‌بن‌ابیطالب‌ علیه السلام ان النبی‌ صلی الله علیه و آله و سلم سئل ممّا خلق اللَّه عزّوجلّ العقل؟ قال: خَلقُه ملک له رؤوس بعدد الخلائق، من خلق و من یُخلِق إلی یوم القیامة و لکل رأس وجه ولکل آدمی رأس من رؤس العقل و اسم ذلک الإنسان علی وجه ذلک الرأس مکتوب و عَلی کل وجه ستر ملقیً لایکشفُ ذلک الستر من ذلک الوجه؛ حتی یولد هذا المولود و یبلغ حد الرجال أو حد النساء؛ فاذا بلغ کشف ذلک الستر، فیقع فی قلب هذالإنسان نور فیفهم الفریضة و السنّة و الجیّد و الردیء اَلا و مثل العقل فی القلب کمثل السراج فی وسط البیت.»

◽️ در این روایت عقل یک حقیقت مجرد و متعالی است که دیگر مخلوقات و از جمله انسان‌ها در نسبت با آن قرار می‌گیرند؛ البته انسان دارای این خصوصیت است که در صورت بلوغ، عقل در او ظاهر می‌شود و با ظهور عقل در او، توان شناخت نیک و بد را پیدا می‌کند. عقل در قلب آدمی، چون چراغ در میانه خانه است که همه آن‌چه را که پیرامون انسان است، برای او روشن می‌گرداند…

✳️ وجه ملامت دنیا در روایات / آیت‌الله مصباح یزدی

◽️ در برخی روایات، دنیا و آخرت به‌عنوان دو دشمن که هر کدام دشمن دیگری است معرفی شده است. در برخی از تعبیرات نیز به دو هوو تشبیه شده‌اند که نمی‌خواهند با هم جمع شوند و نسبت به یکدیگر حساسیت دارند…
از امیرالمؤمنین نقل شده که فرمود: «إنّ الدنیا و الآخرة عدوّان متفاوتان و سبیلان مختلفان فمن أحبّ الدنیا و تولاها أبغض الآخر و عاداها و هما بمنزلة المشرق و المغرب و ماش بینهما کلما قرب من واحد بعد من الآخرة و هما بعد ضرّتان»؛ می‌فرماید که دنیا و آخرت دو دشمن هستند..

? امام صادق‌ علیه السلام

? منْ سَرَّهُ أَنْ یَکُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ فَإِنْ مَاتَ وَ قَامَ الْقَائِمُ بَعْدَهُ کَانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَکَهُ.

? هر کس که بودن در شمار یاران قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف او را شادمان سازد باید به انتظار باشد و باید با پرهیزکاری و اخلاق نیکو رفتارکند. پس اگر اجلش فرا رسد و امام قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف پس از درگذشت او قیام کند، بهره او از پاداش برابر با پاداش کسی است که آن حضرت را درک کرده باشد.
? غیبت نعمانی/200

سلام ای گل غایب✋

آبها نام تو را زمزمه می كنند
درختها به احترام تو سبز میشوند

نسیم دعای ندبه را
در گوش سروها میخواند

شكفتن گل رویت بهترین هدیه
برای منتظران است

? #داستان_زاهد_و_زن_بدکاره

? امام صادق (ع) فرمود: #عابدى بود که شیطان از عبادتش رنج می‌بُرد به لشكریانش گفت: چه کسی می‌تواند او را منحرف کند؟ یکی گفت: من. شیطان پرسید: از چه راهی؟ گفت: از راه كار خیر. شیطان گفت: خوب است. شیطانک آمد و در برابر عابد شروع به #نماز خواندن كرد و اصلا نمی‌خوابید. عابد گفت: چگونه به اینجا رسیدی؟ شیطانک گفت: من گناهى كردم و از آن #توبه نموده‌ام و هرگاه یاد آن گناه می‌افتم به نماز خواندن نیرو می‌گیرم. عابد گفت: آن گناه را به من هم بگو تا انجام دهم و بعد توبه كنم. شیطانك گفت: برو به شهر و نزد فلان زن #فاحشه برو و از او كام بگیر و سپس #توبه كن. عابد به شهر آمد و نزد آن زن رفت و به او گفت: برخیز! زن برخاست و به درون اتاق خود رفت و به مرد #عابد گفت: وارد شو! عابد داخل شد. زن به عابد گفت: شرح حال خود را براى من بگو، عابد سرگذشت خود (و شیطان) را براى آن زن تعریف كرد. زن گفت: اى بنده خدا ترك گناه آسانتر از #توبه كردن است. آن كس كه این راه را پیش پاى تو گذاشته #شیطانی بوده که در نظرت مجسم شده است. برگرد كسى را (در آنجا) نخواهى دید.
? عابد برگشت و آن زن همان #شب از دنیا رفت، و چون صبح شد دیدند بر در خانه‌اش نوشته شده: بر سر #جنازه این زن (براى دفن و كفن او) حاضر شوید كه او از اهل #بهشت است. مردم تا سه روز جنازه‌اش را به خاك نسپردند، خدا به پیغمبر آن زمان وحى فرمود: بالاى جنازه فلان زن برو و بر آن #نماز بخوان و به مردم بگو: بر او نماز بخوانند كه من بهشت را بر او واجب كردم زیرا فلان بنده‌ام را از #گناه و نافرمانى من بازداشت.

?روضه کافی،ج ۲، ص۲۴۲

الهی تو آگاهی
رحیمی و رحمانی
الهی
دل بندگانت را از
نا امیدی ها پاک کن
و روزنه ی روشن
به رویشان بگشا
الهی هیچ کسی را
محتاج غیر خودت نکن

“آمین”

?بسم الله الرحمن الرحیم?