دید و بازدید در روایات ائمه
قرآن کريم :
وَ اعْبُدُوا اللّه َ وَ لا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْأً وَ بِالْوالِدَيْنِ اِحْسانا وَ بِذِى الْقُربى وَ الْيَتامى وَ الْمَساكِينِ وَ الْجارِ ذِى الْقُربى وَ الْجارِ الْجُنُبِ وَ الصّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَ ابْنِ السَّبيلِ وَ مَا مَلَـكَتْ اَيْمانُـكُمْ اِنَّ اللّه َ لا يُحِبُّ مَنْ كانَ مُخْتالاً فَخُورا؛ [سوره نساء، آيه ۳۶]
خدا را بپرستيد و هيچ چيز را شريك او قرار ندهيد! و به پدر و مادر خوبى كنيد و همچنين به خويشاوندان و يتيمان و مسكينان و همسايه نزديك و همسايه دور و دوست و هم نشين و در راه ماندگان و بردگان (خدمتكاران) خود، زيرا خداوند، كسى را كه متكبّر و فخرفروش است، دوست ندارد.
۱. پيامبر صلي الله عليه و آله : اَلصَّدَقَةُ عَلى وَجْهِها وَاصْطِناعُ الْمَعْروفِ وَ بِرُّ الْوالِدَيْنِ وَصِلَةُ الرَّحِم ِتُحَوِّلُ الشِّقاءَ سَعادَةً وَتَزيدُ فِى الْعُمْرِ وَ تَقى مَصارِ عَ السُّوءِ؛
صدقه بجا، نيكوكارى، نيكى به پدر و مادر و صله رحم، بدبختى را به خوش بختى تبديل و عمر را زياد و از پيشامدهاى بد جلوگيرى مى كند. [نهج الفصاحه، ح ۱۸۶۹]
۲. پيامبر صلي الله عليه و آله: مَنْ كانَ يُؤْمِنُ بِاللّه ِ وَالْيَوْمِ الآْخِرِ فَلْيُكْرِمْ ضَيْفَهُ؛
هر كس به خدا و روز قيامت ايمان دارد، بايد ميهمانش را گرامى دارد. [كافى، ج ۶، ص ۲۸۵، ح۱]
۳. پيامبر صلي الله عليه و آله: اَلصَّدَقَةُ بِعَشْرَةٍ وَ الْقَرْضُ بِثَمانِيَةَ عَشْرَ وَ صِلَةُ الاِْخْوانِ بِعِشْرينَ وَصِلَةُ الرَّحِمِ بِاَرْبَعَةٍ وَ عِشْرينَ؛
صدقه دادن، ده حسنه، قرض دادن، هجده حسنه، رابطه با برادران [دينى]، بيست حسنه و صله رحم، بيست و چهار حسنه دارد. [كافى، ج ۴، ص ۱۰، ح ۳]
۴. پيامبر صلي الله عليه و آله: اَلضَّيْفُ يَنْزِلُ بِرِزْقِهِ وَيَرْتَحِلُ بِذُنوبِ اَهْلِ الْبَيْتِ؛
ميهمان، روزى خود را مى آورد و گناهان اهل خانه را مى برد. [بحارالأنوار، ج ۷۵، ص ۴۶۱، ح ۱۴]
۵. امام على عليه السلام: صِلَةُ الرَّحِمِ توجِبُ الْمَحَبَّةَ وَتَكْبِتُ العَدُوَّ؛
صله رحم، محبّت آور است و دشمنى را از بين مى برد. [غررالحكم، ح ۵۸۵۲]
۶. پيامبر صلي الله عليه و آله: كُلُّ بَيْتٍ لايَدْخُلُ فيهِ الضَّيْفُ لاتَدْخُلُهُ الْمَلائِكَةُ؛
هر خانه اى كه ميهمان بر آن وارد نشود، فرشتگان واردش نمى شوند. [جامع الأخبار، ص ۳۷۸]
۷. امام على عليه السلام: كَفِّروا ذُنوبَكُمْ وَتَحَبَّبوا اِلى رَبِّـكُمْ بِالصَّدَقَةِ وَ صِلَةِ الرَّحِمِ؛
با صدقه و صله رحم، گناهان خود را پاك كنيد و خود را محبوب پروردگارتان گردانيد. [غررالحكم، ح ۷۲۵۸]
۸. پيامبر صلي الله عليه و آله: لايَـتَـكَـلَّـفَنَّ أَحَدٌ لِضَيْفِهِ ما لا يَقْدِرُ؛
هيچ كس نبايد بيش از توانش خود را براى ميهمان به زحمت اندازد. [كنزالعمال، ح ۲۵۸۷۶]
۹. امام على عليه السلام: صِلَةُ الرَّحِمِ تُدِرُّ النِّعَمَ وَ تَدْفَعُ النِّقَمَ؛
صله رحم، نعمت ها را فراوان مى كند و سختى ها را از بين مى برد. [غررالحكم، ح ۵۸۳۶]
۱۰. امام رضا عليه السلام: دَعاهُ رَجُلٌ فَقالَ لَهُ عَلىٌّ عليه السلام: قَد أجَبْتُكَ عَلى اَنْ تَضْمَنَ لى ثَلاثَخِصالٍ . قالَ: وما هِىَ يا اَميرَالمُؤمِنينَ ؟ قالَ: لاتُدْخِلْ عَلَىَّ شَيْئا مِنْ خارِ جٍ وَ لا تَدَّخِرْعَنّى شَيْئا فِى الْبَيْتِ، وَ لا تُجحِفْ بِالْعِيالِ . قالَ : ذاكَ لَكَ يا اَميرَ الْمُؤمِنينَ ، فَاَجابـَهُعَلىُّ بنُ اَبى طالِبٍ عليه السلام ؛
مردى، امير المؤمنين عليه السلام را به ميهمانى دعوت كرد . حضرت فرمودند : مى پذيرم به شرط اين كه سه قول به من بدهى . عرض كرد : چه قولى اى امير المؤمنين؟ فرمودند : ازبيرون چيزى براى من تهيه نكنى ، حاضرى خانه ات را از من دريغ ننمايى و به زن و فرزندنت زور نگويى . عرض كرد : قبول مى كنم اى امير المؤمنين . پس على بن ابىطالب عليه السلام دعوت را پذيرفتند . [عيون اخبار الرضا، ج ۱، ص ۴۵، ح ۱۳۸]
۱۱. امام على عليه السلام: زَكوةُ الْيَسارِ بِرُّ الْجيرانِ وَ صِلَةُ الاَْرحامِ؛
زكاتِ رفاه، نيكى با همسايگان و صله رحم است. [غررالحكم، ح ۵۴۵۳]
ادامه مطلب
صفحات: 1· 2
آداب ميزباني
صحبت از آداب مهمان و مهمان داری بود. هر کس مطلبی را یادآور می شد. امام رضا (علیه السلام) داستانی را از اجدادشان نقل کردند و فرمودند:
روزی فردی امام علی(علیه السلام) را به میهمانی دعوت کرد. امام علی (علیه السلام) مشروط پذیرفتند. ایشان فرمودند به سه شرط می آیم. اگر قول دهی که رعایت کنی دعوتت را می پذیرم. مرد گفت آن سه شرط چیست؟
حضرت (علیه السلام) فرمودند:
شرط اول آنکه چیزی از بیرون منزل برای من تهیه نکنی.
دوم از آنچه در منزل هست چیزی را از من دریغ نکنی
و سوم آنکه زن و بچه ات را به رنج و سختی نیندازی.
مرد که علاقه مند بود میزبان امام (علیه السلام) شود، گفت: یاامیرالمومنین (علیه السلام) قول می دهم این سه شرط را رعایت کنم. امام (علیه السلام) نیز پذیرفتند و به منزل وی رفتند.
پی نوشت :
1. ابن بابویه، محمد بن علی، عیون اخبارالرضا، ج1، ص 225.
معنای عملی تبریک عید درنگاه حجه الاسلام و المسلمین قرائتی
نماز را در سفر فراموش نکنیم/ واسطه ازدواج مجردهای فامیل شویم
تبریک عید امسال با کوثر قرآن مقارن است و معنای تبریک و کوثر نیز به هم نزدیک است، بیاییم در میلیون ها دید و بازدیدی که در فامیل صورت می گیرد، مشکلی را حل کنیم تا تبریک ظاهری ما پر مغز شود.
بسم الله الرحمن الرحیم
به همه خوانندگان با احترام و جمله مبارکه «سلام علیکم»، سلام می کنم و برایتان آرزوی سلامتی و توفیق دارم، به فکرم رسید در آغاز سال 95 از یک معلم قدیمی کلمه تبریک را معنا کنم:
تبریک از برکت است و هر چیزی هم ظاهری دارد و هم باطنی که باید به هر دو توجه داشت؛ یعنی هم به پوست هم به مغز، آری! اگر هر یک از پوست یا مغز تخمه را بکاریم سبز نخواهد شد و باید به هر دو توجه شود تا نتیجه دهد.
در ایام عید که ظاهر خوبی دارد، یعنی فرصتی برای دید و بازدید و سفر و شادی است و شهر و روستاها و خانه ها برای پذیرایی آماده است و هوای معتدل همراه با سبزی زمین و شکوفه های درختان و امثال آن به چشم می خورد، سزاوار است که این ظاهر زیبا با باطنی همراه باشد و تبریک ظاهری همراه با برکت عملی باشد.
این دید و بازدیدها قالب و تبریک ظاهری است، ولی قلب آن چیست؟
مغز این تبریک اموری است از جمله اینکه:
1-در این دید و بازدیدها ثروتمندان فامیل، مخفیانه از فقرای فامیل دستگیری کنند.
2-اگر میان فامیل افرادی با هم کدورتی دارند آنان را آشتی دهند.
3-اگر نوجوانان فامیل در بعضی از درس های خود ضعیف هستند به آنان کمکی شود.
4-اگر شخصی گرفتار بدهی یا زندان است آن را نجات دهیم.
5-اگر در جلسات گناه می شود با برخورد خوب، مانع شویم.
6-اگر برای بعضی از افراد فامیل سؤال و شبهه ای مطرح شده ما واسطه شویم و جوابش را از یک دانشمندی دریافت و شبهه آن را برطرف کنیم.
7-اگر در فامیل و همسایگان خانواده شهدا و جانبازان وجود دارند، دیدار با آنان را بر دیگران مقدم بداریم.
8-در سفر از کسانی که در جاده ها خدمت می کنند(پلیس، هلال احمر، راهداری) حداقل با زبان، تشکر کنیم.
9-برای همسریابی افراد مجرد فامیل واسطه گری و شفاعت کنیم.
اسلام عزیز ما در کنار سفارشات عمومی چند سفارش ویژه برای بستگان دارد که من به عنوان معلم قرآن دو سه جمله از آن سفارشات قرآنی را به شما هدیه می کنم و دوست دارم خدمتی به شما کرده باشم.
قرآن، یک جا به پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) می فرماید: بستگان نزدیک خود را از خطرها هشدار بده «و انذر عشیرتک الأقربین» و در جای دیگر می فرماید: خودتان و بستگانتان را از آتش دوزخ حفظ کنید «قو أنفسکم و اهلیکم ناراً» که در حدیثی در تفسیر آیه می خوانیم، مراد از این حفظ آن است که آنان را به نماز و زکات و تقوا سفارش کنیم.
و در جایی دیگر می فرماید که لقمان حکیم فرزندش را به نماز و امر به معروف و نهی از منکر و تواضع نسبت به مردم و توجه به معاد سفارش کرد، جالب آن است که قرآن درباره پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) می فرماید: او در کنار نبوت و رسالت به خانواده خود رسیدگی ویژه داشت.
خواننده عزیز! این رسیدگی و کمک به فامیل، قلب و مغز این دید و بازدیدها است، راستی اگر در این دید و بازدیدها به مشکلات یکدیگر نرسیم از بسیاری از برکات محروم خواهیم شد.
تبریک یعنی دید و بازدید خود را با این امور رشد و برکت دهیم، اینکه خداوند به پیغمبر(صلی الله علیه وآله وسلم) می فرماید ما به تو کوثر دادیم و مراد کوثر «فاطمه زهرا» و معنای کوثر خیر فراوان است و ناگفته پیداست عطای خداوند بزرگ به بهترین فرد هستی کوثر و خیر فراوان است، ما نیز می توانیم با نیت خالص و همت بلند و خدمت بی منت و دستگیری از دیگران تا حدی از خود کوثر بسازیم، یعنی خود و کارهای خود را – تا آنجا که می شود- به خیر زیاد و کوثر تبدیل کنیم.
کوتاه سخن آنکه ایام عید امسال که با ولادت حضرت زهرا(سلام الله علیها) مقارن است و به عبارت دیگر تبریک عید با کوثر قرآن مقارن است و معنای تبریک و کوثر نیز به هم نزدیک است، بیاییم در میلیون ها دید و بازدیدی که در فامیل صورت می گیرد، مشکلی را( جزئی یا کلی) حل کنیم تا تبریک ظاهری ما پر مغز شود و البته این نیاز به استمداد از خدواند و توفیق الهی دارد.
ساده ترین راه برای تبریک و برکت و کوثر آن است که دیگران را در خوبی ها شریک کنیم و همت خود را از مسائل فردی و جزئی به مسائل عمومی سوق دهیم، همانگونه که نماز ما را این گونه تربیت می کند که بگوییم:
پروردگارا همه ما را(نه فقط من را) هدایت کن«إهدنا»
و در سلام بگوییم «السلام علینا» نه سلام به یک شخص
می گوییم در نماز خداوند شنونده ستایش همه موجودات است «سمع الله لمن حمده» نه فقط شنونده ستایش من و نفرمود «سمع الله لحمدی»
در سراسر قرآن و روایات و برنامه های پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) و اهل بیت معصومش(علیه السلام) صدها نمونه به چشم می خورد که رشد و برکت و سعادت و خوشی را فقط برای خود نمی خواستند، بلکه برای همه می خواستند و این است معنای تبریک و کوثر.
در پایان ضمن دعا برای شما عزیزان، سال خوبی را برایتان آرزومندم، نوروز ایام سفر است؛ از نماز در سفر غافل نشوید؛ چرا که نماز، سفر شما را پر خیر و برکت می کند.
در ادامه بخشی از پیام نوروزی حجت الاسلام قرائتی در قالب فیلم می آید:
http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13941226000240