?خودت را به دریا وصل کن……

✍️استاد سید محمدمهدی #میر_باقری

?ابلیس از خدای متعال چند چیز خواست، یکی مهلت خواست، خدای متعال فرمود «یوم الوقت المعلوم» به تو مهلت می دهیم. یکی لشکر خواست، خدای متعال به او قوا داد؛ به او لشکر ظلمت داد؛ حرص، حسد، بخل، محبت دنیا، تکبر، اگر خدای نکرده این صفات در انسان هست آدم باید بداند که اینها لشکر شیطان است،شیطان با این لشکر هجوم می آورد و مومن را زمین گیر می کند.

?سومین چیزی که شیطان از خدا خواسته و اجابت هم شده این است که شیطان از خدا فرزند خواست؛ گفت به من هم نسل بده، خدای متعال به تعداد هر فرزندی که به آدم داده در بعضی نقلها هست دو فرزند به او داده، عمرهایشان هم از ما طولانی تر است؛ لذا در روایات دارد گاهی شیطان برای یک مومن به اندازه دو قبیله بزرگ، لشکر گسیل می کند.

? قبیله «ربیعه و مضر»، ذکر شده در روایات، مومن را محاصره می کنند و برای چشم و گوش و زبانش نقشه می کشند و دائماً هم دور مومن می چرخد؛ دور مومن طواف می کند تا به نحوی دستش را به مومن برساند؛ و اگر شیطان دستش را به مومن برساند اینقدر نجس است که آدم را نجس می کند، مگر این که انسان به دریا متصل باشد زیرا این اتصال تاثیر نجاست را زائل می کند.

?این دریا وجود مقدس امیرالمومنین است؛ لذا متقین چون وصل به دریا هستند «إنَّ الذین اتَّقوا إذا مسَّهم طائف من الشَّیطان تذکّروا فاذا هم مبصرون» متقین (شیعیان)، در حریم امیرالمومنین هستند «شِيعَتِهِمْ هُمُ‏ الْمُتَّقُون‏»

?یکی از اساتید می گفت اگر انسان زیرک، جنس قیمتی داشته باشد، اول می گذارد در ویترین مغازه اش اگر دید عتیقه فروش ها می آیند دورش می گویند این چند است، این چطور است، می فهمد این چیز قیمتی است پنهانش می کند و در صندوقچه می گذارد، مومن هم اینطور است وقتی می بیند شیطان هی دورش آمده می فهمد یک خبری هست.

? این قاعده کلی در مورد شیطان هست که هر وقت دیدید هجوم شیطان سنگین شد بدانید یک خبری است، هر وقت دیدید شبها برای نماز شب راحت بلند می شوید؛ اما آن شبی که می بینید هرچه می خواهید بلند شوید؛ شیطان شما را گرفته ؛ بدانید آن شب خبری است؛ اگر بلند شدید یک چیزی گیرتان می آید؛ این علامت در ذهن مبارکتان باشد.

? دیدید خیلی وقت ها آدم راحت غیبت نمی کند، ولی یک جایی می خواهد یک جمله نگوید جانش به حلقش می رسد؛بدانید خیر همانجاست، مقاومت کنید از این معبر عبور کنید؛ آن وقت درها به رویتان باز می شود؛ خیلی وقتها آدم می خواهد چشمش را نگه دارد، راحت نگه می دارد؛ اما جایی که دیدید نگاه نکردن سخت شد، در همانجا شما تمرکز کنید چون بدانید شیطان آنجا تمرکز کرده یک چیزی پشتش هست، این ملعون می فهمد که کجا خیر هست و همانجا تلاش میکند که آن را سد کند.

#تفسیر_قرآن_کریم
(تفسیر آیه ٩ و ۱۰ سوره هود)

?در این آیات گوشه هائى از حالات افراد ضعیف الایمان تشریح شده، همان نقاط ضعفى که انسانها را به راه هاى تاریک و فساد مى کشاند

? میفرماید: از نقطه ضعفهای این افراد، کم ظرفیتى در برابر مشکلات است، آیه میگوید: و هر گاه نعمت و رحمتى به انسان بچشانیم، و سپس آن را از او بر گیریم، او مأیوس و نومید مى شود و به کفران و ناسپاسى بر مى خیزد. گر چه در این آیه، سخن از انسان به طور کلى به میان آمده، ولى کلمه انسان در این گونه آیات اشاره به انسان هاى تربیت نایافته و خودرو و بى ارزش است

?نقطه ضعف بعدی آنها، این است که هنگامى که در ناز و نعمت فرو مى روند، چنان خودباختگى و غرور و تکبر بر آنها چیره مى شود، که همه چیز را فراموش مى کنند، آیه میفرماید: اگر نعمت هائى بعد از ناراحتى ها به این انسان برسد، چنان مغرور مى شوند که مى گویند: دیگر همه مشکلات و ناراحتى هاى من برطرف شد و هرگز باز نخواهد گشت، و به همین جهت، شادى و سرور بى حساب و فخرفروشى و غرور بى جا سر تا پاى او را فرا مى گیرد، آن چنان که از شکر نعمت هاى پروردگار غافل مى گردد.

? همه این صفات؛ پدیده هائى هستند از کوتاهى فکر و کمى ظرفیت. و اختصاص به گروه معینى ندارد، بلکه یک سلسله اوصاف عمومى براى افراد ضعیف الایمان است. برعکسِ افراد باایمان، که روحى بزرگ و فکرى بلند، سینه اى گشاده و ظرفیتى وافر دارند، که نه دگرگونى هاى روزگار آنها را تکان مى دهد، نه سلب نعمت ها آنان را به ناسپاسى و نومیدى مى کشاند، و نه روى آوردن نعمت ها آنها را در غرور و غفلت فرو مى برد.

#تفسیر_قرآن_کریم
(تفسیر آیه ٩ و ۱۰ سوره هود)

?در این آیات گوشه هائى از حالات افراد ضعیف الایمان تشریح شده، همان نقاط ضعفى که انسانها را به راه هاى تاریک و فساد مى کشاند

? میفرماید: از نقطه ضعفهای این افراد، کم ظرفیتى در برابر مشکلات است، آیه میگوید: و هر گاه نعمت و رحمتى به انسان بچشانیم، و سپس آن را از او بر گیریم، او مأیوس و نومید مى شود و به کفران و ناسپاسى بر مى خیزد. گر چه در این آیه، سخن از انسان به طور کلى به میان آمده، ولى کلمه انسان در این گونه آیات اشاره به انسان هاى تربیت نایافته و خودرو و بى ارزش است

?نقطه ضعف بعدی آنها، این است که هنگامى که در ناز و نعمت فرو مى روند، چنان خودباختگى و غرور و تکبر بر آنها چیره مى شود، که همه چیز را فراموش مى کنند، آیه میفرماید: اگر نعمت هائى بعد از ناراحتى ها به این انسان برسد، چنان مغرور مى شوند که مى گویند: دیگر همه مشکلات و ناراحتى هاى من برطرف شد و هرگز باز نخواهد گشت، و به همین جهت، شادى و سرور بى حساب و فخرفروشى و غرور بى جا سر تا پاى او را فرا مى گیرد، آن چنان که از شکر نعمت هاى پروردگار غافل مى گردد.

? همه این صفات؛ پدیده هائى هستند از کوتاهى فکر و کمى ظرفیت. و اختصاص به گروه معینى ندارد، بلکه یک سلسله اوصاف عمومى براى افراد ضعیف الایمان است. برعکسِ افراد باایمان، که روحى بزرگ و فکرى بلند، سینه اى گشاده و ظرفیتى وافر دارند، که نه دگرگونى هاى روزگار آنها را تکان مى دهد، نه سلب نعمت ها آنان را به ناسپاسى و نومیدى مى کشاند، و نه روى آوردن نعمت ها آنها را در غرور و غفلت فرو مى برد.

?دین؛ زور ؛ جبر ؛….

✍️استاد متفکر #شهید_مطهری

?انسان دو سلسله مسائل دارد. یكی مسائل سلیقه ای است، یعنی مسائلی كه به ساختمان وجود هركسی مربوط است. در این نوع مسائل هركسی باید آزاد باشد یعنی «خوب» برای او همان است كه انتخاب كرده است.
⬅️مثلا شخصی از یک موسیقی خوشش می آید دیگری از آن موسیقی متنفر است؛ شخصی از رنگی خوشش می آید و دیگری از آن رنگ تنفر دارد. همچنین در انتخاب انسانها یكدیگر را. مثلاً آیا همه ی مردها از یك جور زن خوششان می آید و نیز همه ی زنان یك جور مرد را می پسند ند؟ چرا یك زن معشوق مردی است در عین اینكه منفور مرد دیگری است؟
⬅️در این جور مسائل خوب و بد واقعی وجود ندارد بلكه خوب و بد واقعی بستگی به وجدان و سلیقه ی شخصی هركسی دارد و لذا انسان نباید بچه هایش را وادار كند كه تو حتماً باید این نوع رنگ را برای لباست انتخاب كنی و فلان غذا را دوست داشته باشی و به فلان دختر عشق بورزی و او را به زنی انتخاب كنی. این نوع تحمیلها غلط است

?اما مسائل دیگری است كه به ذوق و سلیقه ی من و شما ربطی ندارد چون آن مسائل واقعیات است. مثلاً در طب و پزشكی. اگر من مریض شوم آیا می توانم برای درمانم ذوق و سلیقه ی خود را اعمال كنم؟ روش درمان و نوع پرهیز به پسند و سلیقه ی شما نیست، اینها مسائلی است كه به پسند شما مربوط نیست، مسائل سلیقه ای نیست بلكه مسائل واقعی است. این گونه مسائل، حسابی برای خود دارد.
⬅️آنهایی كه در مورد دین نظریه ی صلح كل را قبول كرده اند در واقع می خواهند بگویند دین امری است كه جنبه ی فانتزی دارد و با واقعیات سروكاری ندارد. میگویند انسان؛ هرچه بخواهد همان را انتخاب می كند و انتخابش برای خودش «خوب» است. این فكر را همچنین به صورت حرف برق و جلاداری به این عنوان كه روشنفكر مرد صلح كل است و دین امری وجدانی است عنوان می نمایند.

? خیر؛ دین اینچنین نیست و قدر مسلّم این است كه این حرف با دین اسلام جور درنمی آید؛ زیرا دین اسلام یك طرح و ایدئولوژی بر اساس سعادت فرد و جامعه ی انسانی است كه اگر انسان آن را بپذیرد و به آن عمل كند سعادت دنیا و آخرت فردی و اجتماعی را تأمین می كند و الّا نه؛ و این را نمی شود به ذوق و سلیقه ی هر فرد ربط داد.

⬅️ممكن است خود فرد درك مصلحت خویش را نداشته باشد؛ در اینجا اگر مصلح تشخیصی به نفع فرد و اجتماع بدهد، چنانچه بتواند، باید به افراد، محاسن آن تشخیص را بفهماند و بعد، از آنها بخواهد به آن عمل كنند؛ ولی اگر آنها درك نمی كنند بایستی با توسل به زور سلامت را ایجاد كند.

⁉️ به نظر شما تحصیلات اجباری آیا كاری منطقی است؟ البته كه كاری منطقی است زیرا فلان كس به خاطر جهالتی كه دارد می گوید من سواد ندارم و نمی خواهم فرزندانم هم سواد داشته باشند؛ می گوییم او نمی فهمد؛ اینجا كه مسئله ی سلیقه مطرح نیست؛ او جاهل است و جهل بدبختی زاست. امام صادق علیه السلام می فرمودند: «اگر می توانستم، شلاق بر سر مردم می زدم تا همه عالِم شوند. » بهداشت اجباری چگونه است؟ وقتی دولت احساس خطر می كند كه یك بیماری شیوع پیدا كند بالاجبار به مردم واكسن می زند؛ نمی گوید آیا اجازه می دهید به شما واكسن بزنم؟ بلكه می گوید اجازه بدهید یا ندهید؛ما واكسن را به شما می زنیم چون عملی منطقی انجام می دهیم و سلیقه مطرح نیست.

?البته ؛ دین با علم و مخصوصاً با بهداشت این تفاوت را دارد كه بهداشت را می توان به زور تحمیل كرد یعنی اگر فلان كس حاضر نیست آمپول برای بهبودی مرضش بزند به زور آن آمپول را به او می زنند و یا به زور قرص را در حلق بچه می گذارند تا فرو ببرد.

⬅️ولی دین طبیعتش یك طبیعتی است كه اكراه پذیر نیست؛ اگر اكراه پذیر بود قابل اجبار نمودن بود. اما باید یادآوری كنم كه بعضی امور دین اجبارپذیر است. از جمله اینكه بایستی با اجبار موانعی را كه در جهت نرسیدن حقایق به مردم است برطرف كرد.

? [لا اِكْراهَ فِی الدِّینِ] یعنی دین اجباربردار نیست، ولی در عین حال بایستی خرطوم ابوجهل ها و ولید بن مغیره ها را زد. مگر می شود با وجود آنها در مكه دین پیشروی كند، یا در ایران آن روز و روم آن زمان مگر می شد با وجود آن گونه خرطومها دین اشاعه پیدا نماید و جلو برود؟ در این موارد بایستی با شمشیر زنجیرها را زد تا بعد از رفع موانع، از راه تبلیغ، مردم محاسن دین را بفهمند؛ و مسئله ی جهاد همین است.

? پانزده گفتار؛ روابط بین ‏الملل اسلامى _ مجموعه آثار (ج٢۴ ص ۵۴۵)

#شرح_نهج_البلاغه
(شرح حکمت ۵٨)

?امام(ع) در اين كلام كوتاه و پرمايه اشاره به نكته اى درباره رابطه ثروت با شهوت كرده مى فرمايد:
?الْمالُ مادَّةُ الشَّهَواتِ
مال و ثروت ماده اصلى همه شهوات است

? بديهى است كه منظور از شهوت در اينجا هرگونه علاقه مفرط نفسانى و هوس آلود است. اعم از اين كه مربوط به شهوت جنسى باشد يا مقام يا تشريفات و زرق و برق دنيا و يا انتقام جويى و امثال آن. اين نكته نيز روشن است كه براى رسيدن به خواسته هاى نفسانى و هوا و هوس ها مال نقش اصلى را بازى مى كند و هر قدر فزونى يابد خطر افتادن در شهوات بيشتر است.

?اضافه بر اين ثروت مايه غرور است و غرور ريشه اصلى بسيارى از گناهان، به علاوه مال هر چه بيشتر شود انسان را به خود مشغول تر مى سازد و طبعاً از ياد خدا و اطاعت حق باز مى دارد. بديهى است آنچه امام در اين گفتار حكيمانه فرموده هشدارى است به غالب مردم كه در فزونى مال نكوشند، زيرا خطرات زيادى را به دنبال دارد اما چنان نيست كه هر ثروتمندى هواپرست و شهوت پرست باشد. اين حكم كلى مانند احكام ديگرى نظير آن استثنائاتى دارد.

?كوتاه سخن آنكه مال ابزارى است مشترك مانند انرژى اتم كه هم مى توان از آن بمب ويرانگر ساخت و هم به وسيله آن نيروى برق توليد كرد كه دنيا را روشن سازد و كارخانه ها را به حركت درآورد، هر چند اين نيرو هنگامى كه به دست ناصالحان بيفتد غالباًجنبه هاى ويرانگر به كار گرفته مى شود. بر همين اساس است كه در بسيارى از آيات قرآن از مال نكوهش شده و در بعضى از آيات از آن مدح و ستايش به عمل آمده و به عنوان خير نيكى از آن ياد شده است.

▫️آیت الله ناصری:
?وقتی واجبات را آوردم و محرمات را ترک کردم، حالتی به من داده می‌شود که از گناه بدم می‌آید. مگر می‌شود کسی از گناه بدش بیاید؟ بله؛ مثل کسی که چهل درجه تب دارد، از بهترین غذا متنفر است. کسی هم که تقوا پیدا کند، همین طور است.
?گاهی نیز شخص متقی می‌بیند حقیقت این غذا چیست. حقیقت معصیت را می‌بیند چه چیزی است؟ چشم او باز است. حقیقت معصیت را می‌بیند؛ لذا انبیا:، کوچک‌ترین معصیت خدا را انجام نمی‌دادند؛ چون می‌دیدند چه اثری دارد؛ برای مثال، اگر یک زن بسیار زیبا، مرض خطرناک و مُسری داشته باشد، دکتری که این را بفهمد، آیا دیگر به او میل پیدا می‌کند؟ ابداً میل پیدا نمی‌کند.
?آن‌هایی که چشمشان باز است و حقایق را می‌بینند، از راه تقوا به این مرتبه رسیده‌اند.