#بازار_یابی_شبکه_ای
?سوال:
نظر مراجع درباره بازاریابی شبکه ای چیست⁉️⁉️
✅پاسخ:
?آیت الله خامنه ای:چنانچه فعالیت اقتصادی مذکور بر طبق آیین نامه ای باشد که به تأیید شورای محترم نگهبان رسیده است، فی نفسه اشکال ندارد.
?آیت الله مکارم شیرازی: اگر درآمد بصورت شبکه ای باشد، حرام است و این معاملات اشکال دارد و اما در صورتي که بازاريابي به صورت شبکه اي و زير مجموعه اي نباشد و سود حاصله فقط به بازارياب اول تعلق گيرد اشکالي ندارد. [در استفتاء جدید۱۳۹۵/۱۱/۲۵ فرموده اند:] با پیگیرىهاى ریشهاى و دقیقى که در این زمینه کردهایم ثابت شده که این کار به یقین شرعاً حرام است و «اکثر مراجع محترم تقلید» نیز به حرمت آن فتوا دادهاند.
?آیت الله سیستانی: حضرت آقا (مد ظله) اینگونه معاملات را اجازه و تصحیح نمی فرمایند.
?آیت الله نوری همدانی: بازاریابی شبکه ای جایز نیست.
?آیت الله وحید خراسانی: بازار یابی شبکهای بنابر احتیاط واجب صحیح نیست و در این احتیاط واجب نمیتوانید به کسی دیگر رجوع نمائید.
?آیت الله صافی گلپایگانی: به طور کلّي دادن پول در مقابل دلالي فردي که مشتري را به صورت مستقيم معرفي ميکند تحت عنوان جعاله اشکال ندارد اّما چنانچه اينگونه پرداخت حّق دلالي به صورت هرمي باشد به اين صورت که در هنگام معّرفي مشتري توسط نفرات بعدي به نفرات اول هم مبلغي بدهند٬ محّل اشکال و اکل مال به باطل است.
?آیت الله شبیری زنجانی:
بازاریابی شبکه ای تنها در صورت وجود همه شرائط ذیل جائز است:
1⃣. معامله در آن واقعی و واجد شرائط صحت باشد.
2⃣. سود در مقابل کار حلال مثل معرفی مشتری – هر چند با واسطه – پرداخت شود.
3⃣. تمام مراجع قانونی آن را مجاز بدانند و در عمل هم شرکت، قوانین را رعایت کند.
4⃣. فاقد هرگونه مفسده اقتصادی باشد لذا بازاریابی شبکه ای اگر شبیه معاملات شرکت های هرمی مانند گلدکوئیست باشد اشکال دارد. با توجه به توضیحات فوق، شاید مورد کمی از شرکت های این چنینی پیدا شود که ضوابط فوق در مورد آنها موجود باشد لذا توصیه اکید می شود، حتی در فرض جواز هم از چنین معاملاتی اجتناب شود بنا بر این، احتیاط در ترک است.