پیغمبر اکرم فرموده: «تأخیر انداختن نماز از وقت، قساوت قلب می آورد».
2⃣1⃣ دل را در حال نماز گزاردن بجای دیگر و چیز دیگر توجّه دادن
3⃣1⃣ زیاد خوردن و زیاد آشامیدن
در حدیث آمده که فرموده:
«لا تمیتو القلوب بکثرة الطعام و الشراب، فان القلب یموت کالزرع إذا کثر علیه الماء».
یعنی: (نمی رانید دل ها را به خوردنی زیاد و آشامیدن زیاد، زیرا که دل مانند زرع است که از آب دادن زیاد فاسد می شود).
?درمان
1⃣ ذکر خدا و یاد خدا است :
زیرا خود قرآن ذکر خدا را باعث آرامش قلب ها می داند ،
ـ ذکر لا اله الا الله
ـ و صلوات بر محمد و آل محمد است .
2⃣ دوری از گناه :
زیرا قساوت دل مربوط به گناه است پس اول باید توبه کرد و هر روز با خدا عهد بست که گناه نکنیم و اگر مرتکب آن شده حتما و فوراً توبه کرده و عزم بر ترک گناه داشته باشیم و در این مورد توصیه می شود حتما مناجات تائبین از مناجات خمسه عشر از امام سجاد (ع) که در مفاتیح آمده را غفلت نکنیم و به قرائت و تدبر در آن بپردازیم .
3⃣یاد مرگ :
که باعث می شود دل انسان جلا پیدا کرده و غفلت را از بین می برد که علی (ع) می فرماید :
رسول خدا ( سفارش می کرد به اصحابشان به این که یاد مرگ باشید زیرا یاد مرگ شکننده ی لذات نفسانی و مانع از میل های حیوانی است .
4⃣ مطالعه کتابهای اخلاقی و احادیث ائمه هدی :
مطالعه این کتب و احادیث ( تاثیر فوق العاده دارد و امام باقر (ع) فرموده است:
ان حدیثنا یحیی القلوب
یعنی احادیث ما قلب را زنده می کند ) .
5⃣فرمایش نبوی است به امیرمؤمنان که فرموده:
«یا علی، خمسة تجلوا القلب و تذهب القساوة: مجالسة العماء، و مسح رأس الیتیم، و کثره الاستغفار، و سهر الکثیر، الصوم بالنهار».
یعنی (یا علی پنج چیز است که قلب را جلا می دهد. نشستن با علماء، و دست کشیدن به سر یتیم، و بسیار طلب آمرزش کردن در اوقات سحرها، و شب زنده داری و کم خوابیدن، و روزه گرفتن در روز).
6⃣قرائت قران
و در خبر دیگر فرمود:
«یا علی، تنوّر القلب قرأته قل هو الله احد».
یعنی: (قلب را نورانی می کند خواندن سوره قل هو الله احد).
7⃣«و قلة الاکل، و مجالسته العلماء، و أکل حبات الغلات».
(و کم خوردن، و نشستن با علماء، و خوردن دانه های حبوبات).