قطره ای ازدریا
تفسیرآیه 207بقره:
آیات الهی دارای تفاسیربسیارزیبایی وعمیقی هستندکه شایدبتوان به قطره ای ازآن پی برد.حضرت علی (علیه السلام)به خاطرفداکاریهاوازخودگذشتگی هایشان آیات زیادی درشان ومقام ایشان نازل شده است که به یک نمونه ازآیات که درتفسیرنوربیان شده میپردازیم:
(وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ (يَشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ))
و از مردم كسى است كه براى كسب خشنودى خدا، جان خود را مىفروشد و خداوند نسبت به بندگان مهربان است.
مشركانِ مكّه، قرار گذاشتند از هر قبيلهاى يك نفر را براى كشتن پيامبر (صلى الله عليه و آله )انتخاب كنند و آن حضرت را دسته جمعى از بين ببرند تا بنىهاشم به خونخواهى او قيام نكنند و با اين عمل از دعوت پيامبر راحت شوند. پيامبر (صلى الله عليه و آله )از نقشهى آنان با خبر شد و على (عليه السلام )براى اينكه پيامبر به سلامت از مكّه خارج شود، در بستر ايشان خوابيد و اين آيه در شأن آنحضرت نازل گرديد.
***گاهى بايد براى احياى يك معروف ويا محو يك منكر، جان را تسليم كرد. حضرت على(عليه السلام )فرمودند: کسی كه در راه امر به معروف و نهى از منكر كشته شودیکى از مصاديق اين آيه است.
پیام ها
1- نااهل، حرفش زيباست وانسان را به تعجّب وامىدارد، ولى مؤمن، عملش دنيا را متعجّب مىكند. «مِنَ النَّاسِ مَنْ يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ»، «مِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْرِي نَفْسَهُ»
2- ياد ايثارگران را زنده بداريم. «مِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْرِي»
3- پيش مرگِ اولياى خدا شدن، يك ارزش است. «مِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْرِي»
4- بزرگترين سود آن است كه انسان بهترين متاع را كه جان اوست به خالق خودبفروشد، آن هم نه براى بهشت و يا نجات از دوزخ، بلكه فقط براى كسب رضاى او. «ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ»
5- در راه خدا، استقبال از خطر و آمادگى براى جانفشانى همچون دريافت خطر است. با توجّه به شأن نزول آيه، ستايش از كسى است كه جان خود را در معرض خطر قرار داد، هرچند حادثهاى اتفاق نيفتاد. «مَنْ يَشْرِي نَفْسَهُ …»
6- رأفت خداوند، بهترين پاداش است. خداوند براى هركارى پاداشى قرار داده است، امّا در اين آيه مىفرمايد: خداوند رئوف است. «اللَّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ»
صاحب تفسير اطيبالبيان مىنويسد: در كتاب غايةالمرام، بيست حديث آمده كه نُه حديث از علماى اهل سنّت و يازده حديث از علماى شيعه است و آيه را دربارهى فداكارى حضرت على (عليه السلام )دانستهاند.در شرح نهجالبلاغه ابنابىالحديد (ج 4، ص 73) آمده است: معاويه چهار هزار درهم پول داد تا بگويند اين آيه در شأن ابنملجم نازل شده است!. تفسير نمونه، ج 2، ص 49.