#ادامه #ترجمه_و_شرح_نامه_16_نهج_البلاغه: #برخورد کوبنده با دشمن
???
??
?
?#ادامه #ترجمه_و_شرح_نامه_16_نهج_البلاغه: #برخورد کوبنده با دشمن?
?تقويت عزم و اراده لشکر:
?امام(عليه السلام) در اين گفتار پرمغز و پرمحتواى خود شش دستور مهم جنگى را در عباراتى کوتاه بيان مى کند. در دستور اوّل و دوم چنين مى فرمايد: «از فرار و عقب نشينى هايى که پس از آن، حمله تازه اى به دشمن است نگران نباشيد و همچنين از جولانى که بعد از آن حمله صورت مى گيرد ناراحت نشويد»; (لاَ تَشْتَدَّنَّ عَلَيْکُمْ فَرَّةٌ(21) بَعْدَهَا کَرَّةٌ(3)، وَلاَ جَوْلَةٌ(4) بَعْدَهَا حَمْلَةٌ).
?منظور از جمله اوّل اين است که گاه شرايط ايجاب مى کند که جنگجويان به طور موقّت فرار کنند تا دشمن به دنبال آنها بشتابد، ناگهان برگردند و او را غافلگير ساخته با حمله اى شديد در هم بشکنند. در واقع نوعى عقب نشينىِ تاکتيکى است که در جنگ ها معمول است و گاه مخالفت با آن براى لشکر گران تمام مى شود، لذا ?امام(عليه السلام) مى فرمايد: از چنين فرار و عقب نشينى نگران نباشيد. در جمله دوم اشاره به جولان به اين سمت و آن سمت قبل از حمله است، زيرا گاه مى شود که سرباز شجاع براى حمله به دشمن محل خود را در ميدان تغيير مى دهد و جابه جا مى کند تا نقطه اى را که از آن نقطه بهتر مى تواند حمله کند به دست آورد و يا دشمن را خسته کند; بنابراين نه فرارى که بعد از آن، حمله مجدّدى است ايرادى دارد و نه جولانهايى که بعد از آن حملات شروع مى شود.
✳️به تعبير ديگر بعضى از افراد مغرور تصوّر مى کنند که فرار به هر صورت که باشد ننگ است و همچنين معطل کردن دشمن در ميدان با جولان هاى مکرّر; درحالى که هيچ يک عيب نيست، بلکه نوعى روش مبارزه و در بسيارى از موارد عامل پيروزى است.
❇️آن گاه در سومين و چهارمين دستور مى فرمايد: «حق شمشيرها را ادا کنيد و جاى درغلطيدن دشمن را مهيا سازيد»; (وَأَعْطُوا السُّيُوفَ حُقُوقَهَا، وَوَطِّئُوا لِلْجُنُوبِ مَصَارِعَهَا(5)).
?شمشير مهم ترين ابزار مبارزه و جنگ در آن زمان بود. هنگامى که شمشيرزن در برابر دشمن قرار مى گيرد بايد از اين وسيله جنگى حدّاکثر استفاده را بنمايد و اداى حقش همين است.
✅جمله «وَطِّئُوا لِلْجُنُوبِ …» اشاره به اين است که ضربات خود را چنان محکم بر دشمن وارد سازيد که با همان ضربات نخستين بر خاک بيفتد; گويى جايگاهشان را از پيش براى فرو غلطيدن و به خاک افتادن فراهم ساخته ايد.
?2 . «فرة» به معناى يک بار فرار کردن است.
3 . «کرّة» به معناى يک بار بازگشت و حمله بر دشمن است و على(عليه السلام) را از اين رو کرّار گفته اند که پيوسته به دشمن باز مى گشت و حمله خود را تکرار مى کرد.
4 . «جولة» به معناى جولان دادن و به اين طرف و آن طرف حرکت کردن است. (اين واژه هم معناى مصدرى دارد و هم اسم مصدرى). بعضى نيز «جوله» را به معناى فرار کوتاه مدت ذکر کرده اند; ولى با توجّه به کلام امير مؤمنان(عليه السلام) در بالا اين معنا بعيد به نظر مى رسد.
5 . «مصارع» جمع «مصرع» به معناى محلى است که کسى بر زمين مى افتد.