حجاب از منظر ام المصائب؛ حضرت زینب کبری (سلام الله علیها)
وقتی به مصائب حضرت زینب (سلام الله علیها) فکر می کنم که پاره تن داد و نخ معجر نداد به شیعه بودن خود شک می کنم، دختران سرزمین من هم تن می دهند و هم خود معجر، چه برسد به نخ معجر را …. فرازی از خطبه حضرت زینب (سلام الله علیها) در مجلس یزید:
«امن العدل یا بن الطلقا تخدیرک حرائرک و امائک و سوقک بنات رسول الله سبایا قد هتک ستورهن و ابدیت وجوهن تحدوبهن الاعدا من بلد و یستشرفهن اهل المناهل و المناقل و یتصفح وجوههن القریب و البعید والدنی و الشریف لیس معهن من حماتهن حمی و الا من رجالهن ولیوکیف ترتجی مراقبه ابن من لفظ فوه اکباد الازکیا و نبت لحمه بدما الشهدا و کیف یستبطی بغضنا اهل البیت من نظرالینا بالشنف و الشنان و الاحن والاضغان ثم تقول غیر متاثم و لا مستغطم”.لا هلوو استهلوا فرحا ثم قالوا یا یزید لاتشل». (۱) آیا از طریق عدالت است که ای پسر آزاد شدگان که (زنان و کنیزان خود را در پس پرده داری و دختران رسول خدا را چون اسیران شهر به شهر بگردانی همانا پرده وحشت و حرمت ایشان را هتک کردی و ایشان را از پرده بر آوردی و در منازل و مناهل به همراهی دشمنان کوچ دادی و مطمع نظر هر نزدیک و دور و وضیع و شریف ساختی در حالتی که از مردمان و پرستاران ایشان کسی با ایشان کسی با ایشان نبود) و چگونه امید می رود که نگهبانی ما کند کسی که جگر آزادگان را جویده و از دهان بیفکند و گوشتش به خون شهیدان بروید و نمو کند و کنایه از آنکه از فرزند هند جگر خواره چه توقع باید داشت و چه بهره توان یافت و چگونه درنگ خواهد کرد و در دشمنی ما اهل بیت کسی که بغض و کینه ما را از بدر و احد در دل دارد و همیشه به نظر دشمنی ما را نظر کرده است پس بدون آنکه جرم و جریرتی بر خود دانی و بی آنکه امری عظیم شماری شعری بدین شناعت می خوانید.
دقت و تامل در مفاد جملات فوق با توجه به جغرافیای بیان آن نشان می دهد که تا چه حد حضرت زینب کبری (سلام الله علیها) به مساله حجاب اهمیت می دهند که بزرگترین اشکال و بی حرمتی که از طرف خاندان بنی امیه و حکومت فاسق یزید بر اهل بیت روا داشته، به نظر حضرتش همین هتک حجاب و به کوچه ها و خیابان ها کشیده شدن حرم اهل بیت معرفی می شود. چرا حجاب؟ حجاب تنها یادگار حضرت زهراست. حجاب در آیات «وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَ یَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَی جُیُوبِهِنَّ وَ لَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاء بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاء بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِینَ غَیْرِ أُوْلِی الْإِرْبَهِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِینَ لَمْ یَظْهَرُوا عَلَی عَوْرَاتِ النِّسَاء وَ لَا یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ مَا یُخْفِینَ مِن زِینَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إِلَی اللَّهِ جَمِیعًا أَیُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ» نور، و به زنان با ایمان بگو دیدگان خود را [از هر نامحرمی] فرو بندند و پاکدامنی ورزند و زیورهای خود را آشکار نگردانند مگر آنچه که طبعا از آن پیداست و باید روسری خود را بر سینه خویش [فرو] اندازند و زیورهایشان را جز برای شوهرانشان یا پدرانشان یا پدران شوهرانشان یا پسرانشان یا پسران شوهرانشان یا برادرانشان یا پسران برادرانشان یا پسران خواهرانشان یا زنان {همکیش} خود یا کنیزانشان یا خدمتکاران مرد که [از زن] بی نیازند یا کودکانی که بر عورت های زنان وقوف حاصل نکرده اند آشکار نکنند و پاهای خود را [به گونه ای به زمین] نکوبند تا آنچه از زینتشان نهفته می دارند معلوم گردد ای مؤمنان همگی [از مرد و زن] به درگاه خدا توبه کنید امید که رستگار شوید}.
مرحوم مجلسی به نقل از «قرب الإسناد» از سندی بن محمّد از ابوالبختری از امام صادق علیه السلام از پدرش امام باقر علیه السلام روایت کرده است: {علی و فاطمه از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) تقاضا کردند تا برنامه زندگیشان را بر ایشان تعیین کند؛ پس پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم خدمت درون خانه را به عهده فاطمه علیها السلام گذاشت و کارهای خارج از منزل را به علی علیه السلام سپرد؛ پس فاطمه گفت: میزان خوشحالی و شادمانی مرا کسی جز خداوند نمی داند؛ زیرا رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم مرا از تحمل معامله با مردان رها و بی نیاز کرد}…
ای کاش مردان سرزمین من هم این شیوه رسول الله را ادامه می دادند و زنان و دختران خود را در محیط های مردانه که مملو از بی حیایی و گناه است روانه کار نمی کردند… خطابم به مغازه داران و فروشگاه های گرامی است؛ از فروشنده خانم به عنوان سلاح خود استفاده نکنید و آنها را جلوی دید مردان نیندازید، به آنها لباس فرم های زننده ندهید که جلب توجه شود. از پوشش خانم فروشنده برای فروش بیشتر خود و جذب مشتریان بیشتر استفاده نکنید؛ چراکه شما حیای زنان را می فروشید نه اجناس مغازه خود را… و بیشتر تاسف می خورم برای آن خانواده ای که که دختران خود را به خاطر پول روانه چنین مکان هایی می کنند، آنانی که با دستان خود حیای دخترشان را می ریزند تا بدان جایی که هر چه جلوتر می رویم نمود بی عفتی را در بی حجابی می بینیم…..
[۱]: منبع :ابن طاووس، علی بن موسی بن جعفر، الملهوف علی قتلی الطفوف، تهران، درالاسوه، چ دوم، ۷۵، ص