?آیا خواندن هزار رکعت نماز در یک شب امکان پذیر می باشد؟

كثرت عبادات حضرت علی علیه السلام مورد تأييد مورّخان است. علامه مجلسی روایات متعددی را در رابطه با هزار رکعت نماز خواند امام علی(ع) ذکر کرده است:

امام زين العابدين بعضي نوشته هايي را كه درباره عبادت علي(ع) بود مطالعه كرد و بعد آن را كنار گذاشت و با تعجب و حسرت گفت: “مَن يقوي علي عبادة علي بن ابي طالب؛ (۱) چه كسي طاقت دارد مانند علي‌بن‌ابيطالب عبادت كند". روايات ديگري نيز در اين زمينه وجود دارد؛ بنابراين اصل مسئله كه حضرت هزار ركعت نماز مي‌خوانده، صحيح است، و از نظر عقلي، امكان دارد. امام صادق(ع) فرمود: «انّ علياً فى آخر عمره فى كل يوم و ليله الف ركعة؛ على بن ابى طالب(ع) در آخر عمرش در هر روز و شب هزار ركعت نماز بجا مى آورد. (2)

این امر اختصاص به امیرالمومنین نداشته و مطابق روایاتی خواندن هزار رکعت نماز در یک شبانه روز به امام سجاد (ع) (ارشاد، ج ۲، ص ۱۴۳) و امام رضا (ع) (عیون اخبار الرضا، ج ۲، ص ۱۸۳) نیز نسبت داده شده است. امام باقر(ع) فرمودند: امام سجاد(ع) در هر شب و روز هزار ركعت نماز مى خواند آن چنانكه حضرت امير(عليه السلام) انجام مى داد، و براى آن حضرت پانصد نخله خرما بود كه نزد هر يك از آن نخله ها دو ركعت نماز بجا مى آورد. (3)

نقل شده است كه برخي از اهل سنّت در مورد اين كه يك شخص بتواند در يك شب هزار ركعت بخواند، تشكيك مي‌كردند و مي‌گفتند اين مطلب ممكن نيست. مرحوم علاّمه اميني در برابر آنان يك شب تا صبح هزار ركعت خواند و به آنان فهماند كه مي‌شود يك نفر در يك شب هزار ركعت نماز بخواند مخصوصاً اگر نماز بدون مستحبات به جا آورده شود. بنابراين محال نيست كه شخصي مانند اميرالمؤمنين(ع) يا امام سجاد(ع) در شبانه روز يعني ۲۴ ساعت، هزار ركعت نماز بخواند. بعضي گفته‌اند مقصود از هزار ركعت، تعداد كثير مي‌باشد و معيّن در هزار ركعت نمي‌باشد. بنا بر اين معنا مي‌توان گفت حضرت هميشه نماز بسيار مي‌خواند.
در رابطه با اين حديث به چند نكته بايد توجه داشت‌:
اولاً: خواندن هزار ركعت نماز هميشگي نبوده است. ثانياً: اين هزار ركعت نماز، نماز مستحبي بوده است و در نمازهاي مستحبي خواندن سوره بعد از حمد واجب نيست و مي‌توان در حال حركت و انجام كارهاي روزمره انجام داد. بنا بر اين، با كارهاي روزمره منافات ندارد. ثالثاً: هر دو ركعت نماز مستحبي، حدود يك تا يك ‌و نيم دقيقه وقت نياز دارد. كه در مجموع در ده ساعت، مي‌توان هزار ركعت نماز خواند. ده ساعت در شبانه روز، با خواب و خوراك و ديگر كارهاي زندگي منافات ندارد. (۴)

از روایات مربوط به هزار رکعت نماز خواندن امیرالمومنین (ع) استفاده می شود که این مسأله در ماه رمضان بوده که فرصت بیشتری برای عبادت و نماز وجود دارد.

پی نوشت ها:
۱. علامه مجلسی، بحارالانوار، انتشارات اسلامية، تهران‌۱۳۶۳ ش، ج ۴۱. ص ۱۷.
2. همان، ص ۲۳.
3. همان، ص ۱۵.
۴. ر. ك. دانش نامة امام‌علي، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي، ج ۱۰، ص ۱۴ ـ ۲۳.