ابطال اصل «قانون، عطف به ما سبق نمى كند»*
*⭕️ابطال اصل «قانون، عطف به ما سبق نمى كند»*
*♦️عدالت و حکومت در نهج البلاغه(3)*
*?مى دانيم كه عثمان بن عفّان قسمتى از اموال عمومى مسلمين را در دوره خلافتش تيول خويشاوندان و نزديكانش قرار داد. بعد از عثمان، على عليه السلام زمام امور را به دست گرفت.*
*?از آن حضرت خواستند كه «عطف به ما سبق» نكند و كارى به گذشته نداشته باشد، كوشش خود را محدود كند به حوادثى كه از اين به بعد در زمان خلافت خودش پيش مى آيد،*
*?اما او جواب مى داد كه: الْحَقُّ الْقَديمُ لا يُبْطِلُهُ شَىْءٌ.(قسمتی از خطبه 15 نهج البلاغه ) :*
*حق كهن به هيچ وجه باطل نمى شود.*
*?نمى گفت بر گذشته ها صلوات، مى گفت به گذشته ها هم كار دارم، گذشته است كه سازنده حال و استقبال است،*
*بر روى پايه خراب و منحرف و فرسوده بنايى عالى و محكم نمى توان ساخت.*
*?فرمود به خدا قسم اگر با آن اموال براى خود زن گرفته باشند و يا كنيزكان خريده باشند، باز هم آن را به بيت المال بر مى گردانم.*
*?-ابن ابی الحدید در شرح این بخش از سخنان امام مى گويد-:*
*همان طورى كه گفته بود همه اموال را ضبط كرد مگر آنهايى كه حاضر نبودند و فرار كرده بودند و از تحت اختيارش خارج شده بودند.*
*?اصل «قانون ، عطف به ما سبق نمى كند» را در زمينه حقوق اجتماعى با اين جمله كه مى گفت: انَّ الْحَقَّ الْقَديمَ لا يُبْطِلُهُ شَىْءٌ (حق قديم را هيچ چيزى از بين نمى برد؛ حقِ مسلّمِ ثابت، مشمول مرور زمان نمى شود) باطل خواند.*
*▪️مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (سيرى در نهج البلاغه)، ج16، ص: 438-437 و ج25( بيست گفتار )، ص: 231و235-با تلخیص و ویرایش جزئی -*
