?? حکمت ۳۴۹ نج البلاغه

الگوى انسان کامل (اخلاقى، معنوى)

هرکس به عیب خود بنگرد از عیبجویى دیگران بازمى ماند و
هرکس به آنچه خدا به او روزى داده راضى شود بر آنچه از دست داده اندوهناک نمى گردد، و
آن کس که تیغ ستم برکشد (سرانجام) خودش با آن کشته مى شود و
کسى که (بى مقدمه) به سراغ کارهاى سخت رود هلاک مى شود و
هرکس خود را در گرداب هاى خطرناک بیفکند غرق مى شود و
آن کس که در موارد سوءظن وارد شود متهم مى گردد.
آن کس که زیاد سخن مى گوید زیاد اشتباه مى کند و
آن کس که زیاد اشتباه کند حیائش کم مى شود و
کسى که حیائش کم شود تقوایش نقصان مى یابد و
کسى که تقوایش نقصان یابد قلبش مى میرد و
کسى که قلبش بمیرد داخل آتش دوزخ مى شود.
کسى که به عیوب مردم بنگرد و آن را بد شمرد ولى براى خویش آن را خوب بداند، احمق واقعى است و
قناعت، سرمایه اى است فناناپذیر و
آن کس که فراوان یاد مرگ کند به اندکى از دنیا راضى مى شود.
آن کس که بداند گفتارش جزء اعمال او محسوب مى شود سخن کم مى گوید مگر در آنجا که به او مربوط است.