امام عصر و الگو پذیری فاطمی
وقتی امام عصر علیه السلام تاکید بر الگو بودن حضرت فاطمه طاهره سلام الله علیها دارند، این تکلیف جامعه را نیز تا حدی معلوم می کند. اینکه جامعه نیز باید از آن حضرت(سلام الله علیها) الگو بگیرد که زنان در این بحث نقش مهمی دارند.
از مطالبی که در دوران غیبت درباره زنان بحث می شود الگوپذیری زنان و نقش الگوها در این عرصه است. امروز این مسئله ثابت شده که از کارآمدترین و باانتاج ترین کارها برای جامعه، ارائه الگوهای عملی و رفتاری به جامعه است. یعنی وقتی جامعه الگوهایی داشته باشد و مطابق آن الگوها رفتار کند، ثمربخش تر است.
قرآن کریم نیز موارد مختلفی از این ساحت الگویی را برای ما بیان می فرماید: از جمله «لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ؛ قطعا براى شما در [اقتدا به] رسول خدا سرمشقى نيكوست» و یا درباره حضرت ابراهیم علیه السلام می فرماید: «قَد كانَت لَكُم اُسوَةٌ حَسَنَةٌ فى اِبرهيمَ والَّذينَ مَعَهُ…» و نیز درباره سایر انبیاء الهی آنها را برای ما به عنوان الگو معرفی می کند و می فرماید: «أُوْلَـئِكَ الَّذِينَ هَدَى اللّهُ فَبِهُدَاهُمُ اقْتَدِهْ؛ به هدایت آنها اقتدا کنید، یعنی الگو بگیرید.»
وقتی درباره دوران غیبت وارتباط جامعه با حضرت مهدی علیه السلام سخن می گوییم، یکی از نکات درباره حضرت(عجل الله) ، سخن ایشان درباره حضرت زهرا سلام الله علیها است که فرمودند: «فی ابنة رسول الله لی اسوة حسنة؛ الگوی خوب من دختر رسول خدا صل الله علیه وآله است» رفتار او، کردار او، گفتار او؛ و حضرت را به عنوان یک الگو مطرح می کنند.
طبیعی است که ما نمی توانیم به عمق و کُنه این کلام حضرت(عجل الله) برسیم و اندیشه و بیان ما قاصر است که منظور حضرت(عجل الله) را از این کلام دریابد که چه جلوه هایی از این ساحت الگویی مد نظر امام زمان(عجل الله) است؟
و ایشان چه ویژگی هایی از عظمت حضرت زهرا سلام الله علیها را در نظر دارند؟
چرا که حضرت زهرا سلام الله علیها در تعابیر ما به شب قدر تشبیه شده اند که قدر و منزلت آن برای هیچ کس معلوم و مشخص نیست. اما به هرحال و با وجود همه ابهام و عمقی که در این کلام امام وجود دارد، با توجه و کمک از سخنان و فرمایشات اهل بیت علیهم السلام شاید بتوان به جرعه ای از آن رسید.
ادامه دارد…..
منبع:
حجت الاسلام محمدصابر جعفری، کارشناس و محقق مهدوی در گفت و گو با خبرگزاری شبستان
darolmahdy_borkhar
10دستور سازنده
خداوند در آیه 36 سوره نساء 10دستور سازنده به بندگان خود اعلام فرمودکه کمتر شخصی پیدا می شود بتواند به دستورات الهی پایبند باشد و آنها را انجام دهد ولی در قران گوهرهایی به ما معرفی شده اند که تمام ذکر و عمل و رفتارشان بوی خدایی داشت «ا نَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهِير»حضرت زهرا (سلام الله علیها) نمونه کامل و اسوه تمام جهانیان از جمله افرادی است که دستورات الهی را انجام می دادند و اگر بخواهیم مصداقی را مشخص کنیم که به این دستورات سازنده پایبند بودند بانوی 2 عالم حضرت زهرا (سلام الله علیها) است
1-«وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا؛ نخست مردم را به عبادت و بندگی پروردگار و ترک شرک و بت پرستی دعوت می کند»
( عبادت حضرت زهرا (سلام الله علیها) یک عبادت نمونه است مقام معظم رهبری حضرت ایه الله خامنه ای در این زمینه می فرمایند: حسن بصری که یکی از عباد و زهاد دنیای اسلام است درباره حضرت زهرا می گوید :به قدری دختر پیامبر عبادت کرد و در محراب عبادت ایستاد که پاهای آن بزرگوار از ایستادن در محراب عبادت ورم کرد(کتاب بانوی دوعالم)
2-«وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا؛ حق پدرو مادر نسبت به آنها نیکی کنید»
( حضرت زهرا سلام الله علیها 8 سال درمکه پابه پای پدر در پیشرفت اسلام کوشیدند و در آزار مشرکان یارو مددکار پدر بود. در دره و شعب ابوطالب ،3 سال درکنار پدر تحمل کرد و زمانی که مشرکان پیامبر صلی الله علیه وآله را آزار و اذیت و زخمی می کردند پیامبررا دلداری می دادند و زخم هایشان را مداوامی کردند. (نرم افزار زندگی نامه حضرت زهرا)
3- «وَبِذِي الْقُرْبَىٰ» دستور به نیکی کردن نسبت به همه خویشان احسان کنید
4-«وَالْيَتَامَىٰ »
حقوق ایتام والیتمی در هر اجتماعی بر اثر حوادث گوناگون همیشه کودکان یتیمی وجود دارند که فراموش کردن آنها نه فقط وضع آنان را به خطرمی افکند بلکه وضع اجتماعی آنها را به خطر می اندازد. (بسیارمی شد که مناجات ها و گریه های شبانه مادر ، بچه ها رااز خواب بیدارمی کرد . امام حسن (علیه السلام) می فرمایند: دریک شب جمعه دیدم مادر درمحراب عبادت ایستاده و تا طلوع صبح در رکوع و سجود بود و همه را دعا می کرد گفتم: مادر چرا برای خود چیزی نخواستی ؟ مادر گفت: پسرجان اول همسایه و بعد خودت.)
5-« وَالْمَسَاكِينِ» حقوق مستمندان والمساکین دریک اجتماع سالم که عدالت در آن برقرار است نیز این افراد وجود دارند که فراموش کردن آنها برخلاف اصول انسانی است(روزی امام حسن و حسین (علیهماالسلام) فرمودند: ای ابوالحسن خوب است برای تندرستی فرزندانت ،نذرکنی علی و فاطمه و فضه آنان نذر کردند که اگر شفا یابند 3روز، روزه بگیرند.پس ازمدتی آن دو شفا یافتند.درحالی که از مواد غذایی دست خالی بودند حضرت علی علیهالسلام 3 من جو قرض نمود و فاطمه سلام الله علیها یک سوم آن را آرد کردونان پخت هنگام افطار در روز اول مستمندی آمد و آنها سهم خود را به مسکین دادند روز دوم موقع افطار یتیمی آمد و آنها سهم خود را به او دادند و روز سوم اسیر وهرکدام سهم خود را به آن دادند. که سوره هل اتی در شان آنها نازل شد.(خلاصه تفسیرنمونه سوره انسان))
6- «وَالْجَارِ ذِي الْقُرْبَىٰ؛ نیکی در حق همسایگان یا منظور همسایگان نزدیک(مذهبی و دینی) است که حقوق و احترام بیشتری دارند .»
7- «وَالْجَارِ الْجُنُبِ؛ منظور از آن دوری مکانی است زیرا طبق پاره ای روایات تا چهل خانه از چهار طرف همسایه محسوب می شود»
8- وَالصَّاحِبِ بِالْجَنبِ: معنای وسیع تر از دوست و رفیق دارد
9- وَابْنِ السَّبِيلِ کسانی که در سفرو بلاد غریب مانده و نیازمندند.
10- توصیه به نیکی نسبت به بردگان .
درنتیجه اثبات شد که نمونه کامل و والا در عبادت و اطاعت خداوند دختر پیامبر صلی الله علیه و آله حضرت فاطمه زهراست یکی از راه های رسیدن به قله های کمال میل به تقلید و اسوه پذیری از کمال یافتگان است. پس با نظر در زندگی حضرت زهرا سلام الله علیها مسیر زندگیمان را رو به کمال هدایت کنیم.
سبک زندگی فاطمی
حضرت زهرا سلام الله علیها برترین اسوه در خانه داری همسر داری و تربیت فرزندان هستند
در زندگی بی آلایش فاطمه و علی علیهما السلام کارهای خانه و بیرون خانه با هماهنگی و مشارکت هر دو معصوم انجام می گیرد.
هیزم و سوخت خانه را فراهم کردن به آب آوردن ، جارو کردن خانه سیره علی بود و آسیاب کردن و خمیر درست کردن زمان پختن ، سیره فاطمه بوده است.
این سیره الگویی برای انسان هاست ؛ این زندگی بی آلایش و متواضعانه است که جهان را تسخیر می کند این خانه های محقر گلین انبیا و اهل بیت (علیه السلام) است که یک دنیا معنویت و عظمت را در خود جای داده و انسان ها را در هر عصری به سوی خود جذب می کنند.
ساده زیستی و پرهیز از تشریفات رمز موفقیت هر انسان است زندگی انبیاء اولیاء و به خصوص حضرت زهرا سلام الله علیها که گرامی ترین انسان ها در نزد خدا هستند مشاهد گویای این مدعاست، تا کسی توهم نکند که مال و متاع دنیا کرامت و ارزش انسانی است.
بر ماست که با الگوقرار دادن زندگی اهل بیت و فاطمه سلام الله علیها نسبت به دنیا و ذخایر آن بی اعتنا باشیم وابسته به زندگی زود گذر دنیا نباشیم که تمام خطرها در وابستگی و تعلق به دنیاست.
«حُبُّ الدُّنْیا رَأْسُ کُلِّ خَطِیئَة». رسائل الشیعه ،ج11،ص308
همسر داری در سیره حضرت زهرا سلام الله علیها
قران کریم دو چیز را رکن و اساس تحکیم بنیان خانواده می داند، به طوری که هیچ طوفانی آن ر ا متزلزل نخواهدکرد. در صورت آسیب وارد شدن به این دو رکن، راه نفوذ شیاطین به درون خانه باز می شود.
1- مودت و علاقمندی دو همسر به یگدیگر که باعث ایجاد صفا و صمیمیت و محبت در محیط خانه می شود .
2- عفو و گذشت از لغزش های یکدیگر که باعث تحکیم مودت و مانع بروز اختلاف خانوادگی می گردد.
قران کریم در سوره روم آیه 21 می فرماید:
«وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ ..یو از نشانه هاى او اينكه از [نوع] خودتان همسرانى براى شما آفريد تا بدانها آرام گيريد و ميانتان دوستى و رحمت نهاد آرى در اين [نعمت] براى مردمى كه مى انديشند قطعا نشانه هايى است»
این امر نیز که در حقیقت پایه زندگی و آسایش و بقای نوع آن است برای مردم با فکر نشانه های علم و حکمت حق آشکار است. زندگی علی و فاطمه سلام الله علیها نمونه و تجسم مودت ، صفا گذشت و ایثار است گرچه در زندگی این دو معصوم گناه و خطا راه ندرد، امامهر و صفا و گذشت وایثار و به حساب نیاوردن مشکلات مادی در اوج خود است .
به طوری که حتی فاطمه سلام الله علیها در سخت ترین شرایط چیزی از همسر خود مطالبه نمی کرد، تا مبادا باعث شرمندگی و یا زحمت افتادن همسر شود.
فاطمه و تربیت فرزندان
فرزند امانت الهی می باشد که خدای سبحان در اختیار پدر و مادر قرار داده است . خدای سبحان از پدر و مادر خواسته تا در تربیت صحیح فرزندان خویش کوشا باشند و راه تربیت را هم به انسان آموخته است. بنابراین فراگیری اصول و روش های صحیح تربیت و بکار بستن آنها موفقیت بزرگی است که نصیب یک خانواده می شود. همان طور که سهل انگاری در مسائل تربیتی فرزند ، مسئولیت سنگینی را در پی دارد.
تربیت فرزندان فرزانه و شایسته چون حسنین (علیهما السلام) و زینب و ام الکلثوم (سلام الله علیها) موفقیت بزرگی بود که نصیب فاطمه و علی (علیه السلام) شد. تلاش فاطمه سلام الله علیها اهتمام به دستورات دینی آن چنان بودکه حتی دستورات دینی را در مورد فرزندان خود در هنگام خردسال که هنوز بالغ نشده اند، به کار می بندد تا کودکان از فیوضات الهی بهره بگیرند
نمونه این تربیت در شبهای قدر بود که حضرت فاطمه سلام الله علیها همه اهل خانه را در آن شب بیدار نگه می داشتند همچنین آنان را روز قبل به کم غذا خوردن و استراحت آماده می ساخت تا بتوانند در شب قدر، شب زنده دار و بیدار باشند می فرموند: محروم کسی است که از خیر و فیوضات شب قدر محروم باشد.
بسیار روشن و بارز که حضرت فاطمه سلام الله علیها حتی کودکان نابالغ را در شب قدر تلاش دارد بیدار نگه دارد ،همان امری که اکثر مردم حتی درباره نوجوانان و جوانان از آن غافل هستیم.
فاطمه و خطبه شور انگیزش در مسجد
بعد از رحلت پیامبر (صلی الله علیه و آله) حضرت زهرا با شرکت در صحنه های سیاسی و اجتماعی و دفاع از مقام ولایت و رهبری اساس اسلام را تضمین نمود و از حقوق اهل بیت (علیه السلام) دفاع نمود.
خطابه ایشان در منتهای فصاحت،بلاغت، زیبایی و لطافت است . مشحون از مطالب عالیه است . متضمن معارف عالیه اسلام ،خداشناسی، پیامبر شناسی و امام شناسی است. از حدود سی آیه کریمه قرآنی در این خطبه غرا استفاده شده، یک دنیا شجاعت و دلاوری در این سخنرانی شیوا به کار رفته است .
بانوی بزرگوار اسلام آن گونه بر ستر زنان و فاصله آنان از مردان تاکید داشت که در موقعیت ضروری نیز آن اصول را فراموش نمی کند ، جامه ای سراسری می پوشد آن چنان که تمام وجودش را گرفته و میان گروهی از زنان فامیل و بستگان خود را پنهان داشته و در مسجد هم پرده می زنند و دختر پیامبر خاتم (صلی الله علیه واله ) پشت پرده قرار می گیرد و سخنرانی می کند.
این نکته بسیار قابل اهمیت است که با آن نظری که فاطمه (سلام الله علیها) راجع به زنان دارد. اینکه مردان نامحرم را نبینند و مردان نامحرم هم او را نبینند ولی به هنگام ضرورت بیرون می آید و با کمال قدرت و عظمت ، اعتبار دروغین آنها را در هم می شکند و همه را متوجه نادانی و ستمگری آنان می کند.
این بینش و سیره فاطمه است که درمتن جریان سیاست امت اسلامی قرار دارد و تا آنجا که به صلاح قرآن و اسلام باشد حمایت می کند.
منبع
کتاب سیره فاطمی