در فرهنگ اسلام دعا کردن به درگاه خداوند کی از مشخصاتی است که ویژه موحدان و مومنان است چنانکه می فرماید:

«قل ما یَعْبَؤُ بِکسم ربی لو لا دُعاؤکم» ای پیامبر بگو اگر دعا نکنید و خدا را نخوانید پروردگار من به شما هیچ اعتنایی نخواهد کرد. 1
و آنگاه که پروردگار به کسی اعتنایی نگند خسران دنیا و آخرت و ضلالت و هلاکت او حتمی خواهد بود. در مقابل کسانی که خدا را بخوانند و به راستی از او یاری بخواهند آفریدگار مهربان بدون شک فریادشان را پاسخ می دهد زیرا خود فرموده است:

« ادعونی استجب لکم؛ بخوانید مرا تا استجابت کنم شما را.»
بنابراین دعا کردن و نیازهای خود را از خدا خواستن یکی از صفات ضروری همه خدا پرستان و مومنان است و هر موحد باید در همه لحظات زندگی و در همه موقعیت ها خدا را بخواند و سلاح دعا را همراه داشته باشد.
رمضان، ماه دعا است پیشوایان گرامی فرموده اند مومنان در این ماه و بویژه در شب های مبارک قدر در دعا و نیایش مبالغه کنند و با توجه به اثرات سازنده دعا و نیایش روزه داران می توانند در پیوند معنوی خویش، با خدای متعال تحولی بوجود اورند و بیش از پیش به ذات متعال هستی بخش او نزدیک شوند و کسب فیض کنند.

رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) درباره دعا کردن در ماه رمضان چنین می فرماید:

«هان ای مردم، در ماه رمضان و به هنگام نماز دستهایتان را به دعا بسوی پروردگار متعال بلند کنید که چنین لحظاتی ، با فضیلت ترین لحظات زندگی شماست که در آن هنگام خداوند ، با دیده محبت به بندگان نظر می افکند.»

و نیز در روایتی دیگر می فرماید: دعای چهار نفر مستجاب است و رد نمی شود و درهای آسمان از برای ایشان گشوده شده دعوت آنها تا به عرش اعلاء می رسد یعنی دیگر حاجبی و مانعی در استجابت نماند:

1- دعای پدر در حق فرزند؛
2- نفرین مظلوم بر ظالم؛
3- دعای کسی که حج عمره انجام می دهد تا برگردد؛
4- روزه دار تا وقت افطار.

هم چنین امام علی (علیه السلام) در این زمینه می فرماید: بر شما باد در ماه رمضان به استغفار و دعای زیاد، اما دعای شما دافع بلای شماست و استغفار شما از بین برنده گناهان است

پی نوشت:

1.فرقان، 77

 2-بحار الانوار