کفویت به ین معنی نیست که دو نفر به هم کاملا شبیه باشند، بلکه تناسب داشته باشند.

پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمودند: به هم کفو خود دختر بدهید و از هم کفو خود زن بگیرید.

لطفا ازدواجهای صدر اسلام را برای خودتان الگو نکنید، مثل پیامبر که با حضرت خدیجه که 15 سال از ایشان بزرگتر بودند ازدواج کردند. خیلی از امامان ما با کنیز ازدواج کردند. امام جعفر صادق با حمیده ازدواج می کند (کنیزی از اهالی بربر) امام موسی کاظم با نجمه (کنیزی از شمال آفریقا) امام رضا با کنیزی به نام سبیکه یا خیزران (کنیزی از آفریقا) ازدواج می کنند. امام جواد (علیه السلام) با سمانه (کنیزی از مصر یا غرب آفریقا) ازدواج می کند. داستان آنها با من و شما خیلی فرق می کند. امام باید با زنی ازدواج می کرد که پاکترین زن کرة خاکی بود. تا اینکه مادر امام بعدی باشد. قطعا از آن کنیز که همسر امام شده اند زن بهتری نبوده است و کنیز بودن هم عار و ننگ نیست.سورة بقره آیة 187

ما وقتی لباس می خریم یک سری چیزها را رعایت می کنیم: مثلا اینکه متناسب با اندام ما باشد. متناسب با شخصیت ما باشد. در ازدواج هم باید با کسی ازدواج بکنید که متناسب با شما باشد.

توجه:

 ممکن است کسی ویژگیهای منفی داشته باشد (بی تناسب با شما باشد) و بعد قول بدهد که به خاطر شما آن ویژگی را کنار خواهد گذاشت،دقت کنید که تغیراتی که می خواهد به خاطر شما صورت بگیرد دوام و ماندگاری ندارد. گول نخورید. آن فرد را با همان ویژگیهایی که می آید خواستگاری شما در نظر بگیرید گول تغیرات آیندة او را نخورید. چون این تغییر فقط به خاطر این است که به تو برسد، وقتی به تو رسید دیگه آن را ادامه نمی دهد. ببینید این آدم را با همة ویژگیهایی که دارد می پسندید، بعد ازدواج کنید.

کفّویت اعتقادی

این کفویت به دو دسته تقسیم می شود:

الف) کفویت دینی

یعنی با کسی ازدواج کن که دینش با شما یکی باشد. ما ازدواج یک مسلمان با مسیحی را توصیه نمی کنیم (هر چند از نظر شرعی چنین اجازه ای داده نمی شود)

ب) کفویت مذهبی

از نظر شرعی ازدواج یک شیعه با سنی هیچ اشکالی ندارد. ولی حواستان باشد که ما در راز و نیاز و عبادتمان، در نحوة عباداتمان، در آیین ها و مراسم هایمان خیلی با هم متفاوت هستیم. ما وضو گرفتنمان با هم فرق می کند. آنها دست به سینه نماز می خوانند و ما نه، خب این باعث درگیری مداوم می شود. در تربیت فرزند هم دچار مشکل می شوید چون یکی معتقد به مبانی و روایات و فتاوای فقهی خودش است و دیگری هم به روش خودش. پس اگر شیعه هستید فقط با شیعه ازدواج کنید و اگر سنی هستید با سنی.

وقتی ما می گوییم که دو نفر کفویت دینی و مذهبی داشته باشند یعنی دو نفر هم مذهب (مثلا دو نفر شیعه) پایبندی یا عدم پایبندی به دستورات دینی در آنها چقدر به هم نزدیک است و در این نزدیکی رسیدن به 100 درصد ملاک نیست است بلکه 70 درصد کافی است.

کفّویت نگرشی

مثلا یک نفر داشتن آنتن ماهواره را بد و موجب فساد می داند و دیگری خوب و مفید.

رفتار ما نشان دهندة نوع نگرش ماست. خانم محترم اگر دیدید که پسر به پدر خودش بی احترامی می کند بدانید که برای او احترام به بزرگتر هیچ جایگاهی ندارد و حرمت تو را هم خواهد شکست.

کفّویت ادراکی

گام اول:

در کفویت ادراکی اولین چیزی که ملاک است درک و فهم و شعور است. کفویت ادراک به معنی داشتن مدرک تحصیلی مشابه نیست. من کسانی را می شناسم که دارای مدرک دکترا هستند ولی دریغ از درک و شعور که اینها داشته باشند. و کسانی را می شناسم که زیر دیپلم هستند ولی دریایی از شعور اند. گام اول کفویت ادراکی این است که دو طرف چقدر فهم و شعورشان بالا و یا پایین است. پس به این نگاه نکنید که طرف مدرکش چی است ببینید چقدر فهم و شعور دارد.

امام علی (علیه السلام): با انسان نادان ازدواج نکنید. چرا که این کار بلایست عظیم و فرزندان شما نیز ضایع خواهند شد.

گام دوم:

 گام دوم کفویت ادراکی تحصیلات است. تحصیلات خیلی مهم است، ولی بعد از شعور. توصیه می کنم که یا آقا و خانم تحصیلاتشان در یک حد باشد و یا خانم یک پله پایین تر. اگر تحصیلات خانم بالاتر باشد به رگ غیرت ما مردها بر می خورد.

 گول حرف آقایان را نخورید که اول خواستگاری به دختر (که تحصیلاتش بالاتر است) می گویند من به تو افتخار می کنم که من دیپلمه هستم و تو فوق لیسانس تو مایة مباهات من هستی.

چون وقتی در یک مسئله ای بین آقا و خانم تنشی بوجود می آید آن موقع آقا یاد مدرک تحصیلی خانم می افتد و می گوید «چیه می خواهی مدرک تحصیلی ات را به رخم بکشی؟»

اگر مدرک تحصیلی خانم بیش از یک پله از آقا پایین تر بود (مثلا آقا لیسانس است و خانم دیپلم) باز وقتی دعوایی بین خانم و آقا بوجود بیاید آقا کم سوادی خانم را علت مشکل می دانم و مدرکش را تو سر خانم می زند.

سوال: با توجه به اینکه ورودی خانمها در دانشگاه چند سالی است که ازآقایان بیشتر شده است ممکن است چند سال دیگر خانمی که تحصیلات کمتری از آقا داشته باشد کمتر پیدا بشود آن موقع چکار باید کرد؟

جواب: ما در جمع بندی معیارها خواهیم گفت که در شرایطی می توان بعضی چیزها را ندیده گرفت.

گام سوم:

 تحصیلات و شعور دو خانواده: اینها باید تقریبا هم سطح باشد. اگر یک نفر از خانواده ای است که غالب افراد تحصیلات دانشگاهی دارند غلط است که با خانواده ای وصلت کنند که اکثر افراد آن تحصیلات کم (مثلا دیپلم و زیر دیپلم) دارند. چون این باعث ایجاد درگیریهایی در آینده خواهد شد.

کفّویت اقتصادی

درآمد خانواده ها باید با هم متناسب باشد. کسی که می خواهد با آدم پولدار ازدواج کند تو داری با پول آن آدم ازدواج می کنی نه با خود آن آدم. اگر سطح اقتصادی دو خانواده زیاد متفاوت باشد بعد در پذیرایی ها و مهمانی ها و شام و نهار دادن ها اول تنش ها و اضطرابها و تحقیر شدن ها است.

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله): کسی که به خاطر ثروت با کسی ازدواج می کند به همان نیز دچار می شود. (یعنی با همان پول تو را بدخت می کند)

گام اول کفویت اقتصادی

 با کسی ازدواج کن که هم سطح اقتصادی خانوادة شما باشد. بعد از نظر مالی تلاش کنید که وضعتان بهتر بشود.

گام دوم کفویت اقتصادی

اینکه نگاه من به مسائل مادی و دنیایی با طرف مقابلم یکی باشد. کسی که فقط پول برایش اهمیت دارد شریک خوبی نیست برای کسی که پول در اولویت اول او نیست.

بعضی خانواده ها می گویند که اگر پسر خانه نداشته باشد کفویت اقتصادی ندارد. پدر و مادرهای محترم، کدام یک از شماها وقتی ازدواج کردید صاحب خانه بودید؟ به ندرت آدمی پیدا می شود که اول ازدواج از خودش خانه داشته باشد. اکثرا به مرور صاحب خانه می شوند. من اصلا قبول ندارم که پسر باید خانه داشته باشد.

اما اگر خانوادة دختر به قدری پولدار است که دختر از خودش خانه و ماشین شخصی دارد باید با پسری ازدواج کند که او هم صاحب خانه و ماشین شخصی باشد.

کفّویت فرهنگی

ما باید ببینیم عادات، آداب ، رسوم، لباس، زبان، لحجه و سنتها معاشرتها و روابط اجتماعی مان چقدر به هم شبیه است. گاهی وقتها این رسمها خیلی با هم متفاوت است و باعث تنش می شود. خیلی ها این چیزها را ندیده می گیرند و بعد از ازدواج کلی دردسر می کشند. فرض کنید دختر در خانواده ای بزرگ شده که زن سالار بوده و پسر در خانواده ای که مرد سالار بوده این دو با هم کفویت فرهنگی ندارند. چون پسر می خواهد حرف خودش را به کرسی بنشاند و دختر هم حرف خودش را.

بیشتر ازدواجهای دانشجویی که دو طرف از شهرهای مختلف با فرهنگهای مختلف با هم ازدواج می کنند دچار عدم تفاهم فرهنگی با یکدیگر هستند.

مثلا یک خانواده اهل تجمل است و دیگری اهل تجمل نیست. یا مثلا خانوادة دختر از فلان طایفة ایرانی (مثلا لر) و دختر از طایفة دیگر(مثلا بلوچ)، اینها دچار مشکل می شوند.

ما نمی گوییم کلا ازدواج بین دو شهر یا طایفه ممنوع است، می گوییم سعی کنید مشترکات فرهنگی تان بیشتر باشد. اگر دیدید تناسب فرهنگی تان نزدیک است اشکالی ندارد.

کفّویت ظاهری

گام اول:

 کفویت در صورت: با کسی ازدواج کنید که بهرة او از زیبایی با شما نزدیک باشد. شمایی که می خواهید ازدواج کنید لطف کنید قبل از ازدواج کمی خودتان را در آینه نگاه کنید. اصلا زشت بودن معنی نمی دهد. همه به نحوی قشنگ هستند ولی نه به یک اندازه، یکی یک کم قشنگ است و دیگری خیلی زیاد. دنبال ازدواج با کسی که خیلی از شما قشنگ تر است نباش. چون دیگر او همسر تو نیست بلکه همسر همة جنس مخالفهای همسر تو و هم جنسهای تو است.

گام دوم:

 در قد: قد خانم و آقا یا باید یک اندازه باشد و یا اینکه خانم از آقا کوتاه تر باشد. اگر خانم از آقا بزرگتر باشد، آقا احساس حقارت می کند. ولی وقتی خانم کوچک تر باشد احساس حمایت می کند. میزان کوتاه بودن خانم از آقا تا گوش باشد.

گام سوم:

 تناسب در هیکل و اندام: دو نفر از نظر هیکلی با هم تناسب داشته باشند یکی خیلی چاق نباشد و آن یکی لاغر مردنی. چون بعد اینها دچار مشکل می شوند.

توصیه: کسی که طلاق گرفته و یا همسرش را از دست داده و یا صاحب فرزندی از همسر اول خودش است توصیه نمی کنیم که با کسی ازدواج کند که دفعة اول است که می خواهد ازدواج کند. چون اینها همدیگر را درک نمی کنند. چون شما می خواهید لباس کوتاه و لخت بپوشی ولی به خاطر بچه های او نمی توانی. (ما در روایات داریم که زن باید برای شوهرش در خانه بسیار تحریک کننده باشد) اکثر غریب به اتفاق این ازدواجها منجر به طلاق می شود.

آمار دادگستری آمریکا نشان می دهد که در آمریکا هر امریکایی بطور میانگین 16 بار ازدواج می کند. (از هر صد ازدواجی که در آمریکا صورت می گیرد یکی از آنها در کلیسا است و ثبت می شود) در آمریکا دو تا فرد با هم وصلت می کنند اما ما در ایران با یک خانواده وصلت می کنیم نه فقط با یک دختر یا پسر. یادتان باشد که شما با شاخه ای از یک درخت ازدواج می کنید، اگر این درخت با شما تناسب نداشت نباید ازدواج کنی. نمی توانی بگویی من با خانواده اش کار ندارم، باید کار داشته باشی.

کفّویت سیاسی

در کشور ما مسائل سیاسی خیلی پر رنگ است. ممکن است یک نفر اطلاعات سیاسی زیادی داشته باشد ولی گرایش سیاسی پر رنگی و خاصی نداشته باشد، یک آدم معمولی باشد. خب باید با یک نفر مثل خودش ازدواج کند. ولی اگر کسی گرایش سیاسی پر رنگی دارد باید با کسی در گرایش خودش ازدواج کند. تناسب در نگاه سیاسی بسیار مهم است.

پی نوشت

دکتر شاهین فرهنگ مقاله معیارهای ازدواج موفق