رفق و مدارا از دیدگاه آیات و روایات
پژوهشگرلیلاشریفی
استادراهنماسر کارخانم طائبی
تحقیق پایانی سطح دو (کارشناسی)مدرسه علمیه نرجس خاتون(سلام الله علیها)شهرستان اصفهان
زمستان 1392
چكيده
يکي از اصولي که در بهبود و رشد روابط انسان با ديگران، تأثير شگرفي دارد، مدارا و تحمل ديگران است. هر چند مدارا در حوزه هاي مختلف سياسي، اخلاقي، جامعه شناسي و روان شناسي مورد بحث قرار گرفته، اما آنچه در این رساله از مدارا بیان شده، به معناي تحمل عقايد رقيب در عين رفتاری توأم با مهربانی است. طبیعی است که با اين نگرش، این پژوهش رویکرد اخلاقي دارد و با مباحث مربوط به حوزه ي مسائل سياسي متفاوت است.
توجه به فلسفه ي اصلي مدارا در اسلام، بیانگر آن است که هدف از مدارا، تربيت مؤمنان و نزديک کردن دل هاي آنان به يکديگر و ايجاد فضاي صميمي و مسالمت آميز در بين مردم است. لذا این سوال مطرح می شود: که رفق و مدارا در لغت و اصطلاح به چه معنایی می باشد بنابراین با بررسی در روایات و احادیث علاوه بر واژه رفق ومدارا واژ ه های دیگر مانند عفو، لین ، مداهنه، صفح، لطف، مسامحه، تساهل، مکاشفه و تقیه نیز به کار رفته است. مدارا هم به لحاظ معنوی و هم به لحاظ بهره های مادی در معاشرت اجتماعی، دارای جایگاه بالایی می باشد. اساساً بدون رفق و مدارا نمی توان از زندگی بهره برد و زندگی بدون بهره مندی از این حالت، فاقد روح و معناست. و راز فضیلت رفق و مدارا در نظام ارزشی اسلام را با توجّه به آثار مثبت آنها در عرصههای فردی و اجتماعی، می توان بدست آورد. اهميت مدارا و نقش آن در سلامت زندگى بسيار مهم است. هدف پژوهش، تبيين جايگاه مدارا، و حدّ و مرز آن و افزايش كاركردهاى مثبت و كاهش آسيبهاى احتمالى آن است. اين مهم ما را در يافتن يكى از بهترين راهکارها براى ثبات و پايدارى در زندگى، آرامش و نشاط اعضاى خانواده، تأمين مطالبات اعضا، رفع نيازمندىها و وصول به سعادت و خوشبختى كمك مىكند.
يافتههاى اصلى اين تحقيق خير و بركت، امنيت، بهرهمندى، خوشبختى، محبت، كينهزدايى، افزايش روزى، و موفقيت و پايدارى در زندگى به عنوان پيامدهاى مثبت مداراست.
كليدواژهها: تقیه، رفق، عفو، لین، مدارا.
دسترسی به فایلpdfدرپیوست زیر: