اصلح کیست؟
خصوصیات اصلح به طورخاص
علاوه براموری که برای رییس جمهوراصلح ذکرشدبایدیک رییس جمهورنمونه موارد زیر را دارا باشد:
خوش اخلاقی : محبت و مهر پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) به حدی است که قرآن مجید آن را منبعث از رحمت پروردگار به حساب آورده می فرماید : « فبما رحمه من الله لنت لهم و لو کنت فطا غلیظ القلب لانفضوا من حولک فاعف عنهم و استغفرلهم » از پرتو رحمت الهی در برابر آنها، نرم ( و مهربان ) شدی و اگر خشن و سنگ دل بودی، از اطراف تو پراکنده می شدند، بنابراین آنها را عفو کن و برای آنها طلب آمرزش نما.
تولی و تبری : عن رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) : دوستی در راه خدا و دشمنی در راه خدا تکلیف است.
مدارا : امیرالمومنین (علیه السلام) فرمود : « ثمره العقل مداراه الناس » ثمره ی عقل مدارا کردن با مردم است.
درخواست عمل در حد توان : امیرالمومنین علی (علیه السلام) می فرماید : اگر خواستی تو را اطاعت کنند، چیزی که مقدور باشد، طلب کن.
دوری از مخالفت : حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند : مخالفت تصمیم گیری را نابود می کند.
شدت عمل در مواقع لازم : حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند : شدت و سخت گیری را، با کمی نرمش درهم آمیز، در آنجا که مدارا کردن بهتر است، مدار کن ! اما آنجایی که جز با شدت عمل، کار از پیش نمی رود، شدت را به کار بند.
پرهیز از جزیی نگری : امیر المومنین علی (علیه السلام) می فرمایند :
« ان رایک لا یتسع لکل شیء ففرغه للمهم » رای و فکر تو گنجایش همه چیز را ندارد، پس او را برای پرداختن به امور مهم آزاد گذار.
استفاده از فرصت ها : امام علی (علیه السلام) می فرمایند : « و لا کل فرصه تصاب » هر فرصتی باز نمی گردد.
پرهیز از لجاجت : حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند :
« اللجاج یفسد الرای » لجاجت، فکر و اندیشه انسان را فاسد می کند.
کنترل و نظارت :
امام رضا (علیه السلام) فرموده اند :
« پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) همواره هنگامی که لشگریان را برای جنگ اعزام می نمودند و به امیران اطمینان نداشتند، فردی مورد اعتماد به همراه او می فرستادند که از او به آن حضرت خبر برساند»
ارزیابی نیروها : حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند : « افه الاعمال عجز العمال »آفت و بلای کارها ناتوانی کارگزاران است.
تشویق نیکوکاران : از امیرالمومنین علی (علیه السلام) نقل شده است :
« هرگز نباید افراد نیکوکار و بدکار در نظرت مساوی باشند، زیرا این کار سبب می شود که افراد نیکوکار در نیکی هایشان بی رغبت شوند و بدکاران در عمل بدشان تشویق گردند، و هر کدام از اینها را مطابق کارش پاداش ده. »
تنبیه خطاکاران : اگر یکی از آنها دست به خیانت زد و ماموران سری تو متفقاً چنین گزارشی را دادند، به همین مقدار از شهادت قناعت کن و او را زیر تازیانه ی کیفر بگیرد و به مقدار خیانتی که انجام داده، او را کیفر نما، سپس وی را در مقام خواری و مذلت بنشان و نشان خیانت را بر او بنه و گردن بند ننگ و تهمت را بر گردنش بیفکن و او را به جامعه معرفی کن.
عفو و گذشت : قرآن مجید می فرماید : « و منهم الذین یؤذون النبی و یقولون هو اذن
قل اذن خیرٍ لکم » از آنها کسانی هستند که پیامبر را آزار می دهند و میگویند او خوش باور و گوشی است بگو خوش باور بودن او به نفع شماست.
استفاده از تجربه _ مشورت کردن _در نظر داشتن رضایت الهی _ عدالت داشتن .
رسیدگی به مشکلات : رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :
« همانا خداوند بندگان را در مورد آبرویشان مورد سوال قرار می دهد، همان گونه که در مورد اموالشان سوال می کند و می فرماید : ای بنده ی من ! به تو نعمت آبرو دادم، پس آیا با این آبرو مظلومی را کمک کردی ؟ و به فریاد غمگینی رسیدی ؟ »
دوری از خائین : امیرالمومنین علی (علیه السلام) می فرمایند :
« من خانه وزیره فسد تدبیره » هیچ گاه خود را در زمانی طولانی از رعیت پنهان مدار ! چرا که دور بودن زمامداران از چشم رعایا، موجب نوعی محدودیت و بی اطلاعی نسبت به امور مملکت است، و این چهره پنهان داشتن زمامداران، آگاهی آنها را از مسائل نهایی قطع می کند. در نتیجه بزرگ در نزد آنان کوچک، و کوچک بزرگ و کار نیک زشت و کار بد خوب و حق با باطل آمیخته می شود. اما اگر مدیر به شکلی دوستانه و مهرآمیز به محل کار افراد رفته، آنها را جمع کند و ساعتی با آنها نشسته، حرف ها و سخنان شان را بشنود، به حدی در روحیه ی کارکنان تاثیر مثبت می گذارد و دوستی و صمیمیت بین آنها حاکم می کند که قابل توصیف نیست »