پژوهشگر مریم معینی

استاد راهنما حجت الاسلام و المسلمین سید ابوالفضل حسینی 

تحقیق پایانی سطح دو (کارشناسی)مدرسه علمیه نرجس خاتون (سلام الله علیها)شهرستان اصفهان

تابستان1393

چكيده

بی تردید توصیف خداوند از زبان معصومین (علیه السلام) کامل ترین شناخت از ذات و صفات الهی را به دست می دهد. با مراجعه به فرمایشات حضرت علی (علیه السلام) در نهج البلاغه و توصیف حضرت از ذات و صفات الهی این نتیجه حاصل می شود که حضرت برای خداوند متعال صفاتی را قائل هستند و برای اثبات این مطلب دلائلی را بیان می فرمایند.

در نهج البلاغه می توان دو دلیل اساسی برای اتصاف خداوند به صفات مخصوص یافت یکی دلیل وجوب وجود است یعنی آنکه واجب الوجود است در ذات در تمامی صفات کمالیه نیز باید واجب الوجود باشد و دلیل دوم دلیل اوصاف انسانی است. یعنی انسانی که مخلوق خداست صفاتی را داراست و این بدان معناست که اعطا کننده این صفات به انسان یعنی خداوند باید حتما همه آن صفات را به نحو کامل تر دارا باشد.

حضرت دو تقسیم عمده برای اوصاف الهی قائل است یکی تقسیم صفات به ثبوتیه و سلبیه و دیگری تقسیم به صفات ذات و صفات فعل.

از منظر نهج البلاغه کیفیت اتصاف ذات الهی به صفات ذاتیه ثبوتیه به نحو عینیت است و این با نحوه اتصاف دیگر موجودات که به صورت زائد بر ذات می باشد فاصله بسیار دارد. حضرت چند تفاوت اساسی میان صفات الهی و صفات بشری قائل است که می توان این تفاوت ها را تحت سه عنوان نقص و کمال و مثل و مانند نداشتن و نامحدود بودن صفات الهی بیان نمود.

کلید واژه: صفات ثبوتیه، صفات سلبیه، صفات ذات، صفات فعل، صفات الهی، نهج البلاغه.

دسترسی به فایل pdfدرپیوست زیر: