پژوهشگر:هاجر احمدی

استاد راهنما:سر کارخانم ملکوتی خواه

تحقیق پایانی سطح دو (کارشناسی)مدرسه علمیه نرجس خاتون(سلام الله علیها)شهرستان اصفهان

زمستان1393

چکیده

عجب از جمله صفات رذیله اخلاقی است که ممکن است هر فردی به آن مبتلا شود و آن ظن کاذبی است به نفس در استحقاق مرتبه ای که مستحق آن نباشد عجب همان بزرگ شمردن كار نيك خود و زياد دانستن آن و شادمان بودن، باليدن و نازيدن به آن است و اينكه انسان خود را از حد تقصير و كوتاهى وگناه بيرون بداند.

این صفت ناپسند دارای مراتبی است که از برتر دانستن خود نسبت به سایر بزرگان آغاز شده و به منت گذاری بر خداوند متعال منتهی می شود. عجب در زمینه های مختلفی چون علم و زیبایی نفس و عبادت خودنمایی می کند.

    در متون اسلام، عجب با تمام مراتب و ریشه هایش (جهل، غفلت، حب نفس، ضعف عقل و احساس حقارت)  نکوهش گردیده و از گرفتار شدن به دام آن، به شدت نهی شده است؛ زیرا این خصلت ناپسند دارای آسیب های فردی و اجتماعی است که زمینة سقوط و هلاکت انسان را فراهم ساخته، و او را به سر حد شرک و کفر می رساند . برای پیشگیری و درمان عجب با تمسک به آیات و روایات، راه هایی ذکر شده است. همچون عبرت آموزی از سرنوشت گذشتگان، آگاهی بر نقص ها و ضعف ها، توجه به عظمت آفریده های الهی، فراگیری جهان بینی صحیح.

در این تحقیق با توجه به اهمیت و آسیب های فردی – اجتماعی این رذیله اخلاقی، با کمک آیات و روایات مفهوم عجب، زمینه ها، عوامل و آسیب ها و درمان های آن به شکل توصیفی – تحلیلی تبیین گردیده است.

کلیدواژه: عجب، تکبر، ادلال، غرور.

دسترسی به فایلpdf درپیوست زیر: