ضرورت خودسازی:

بندگان خدا!

بدانیدپرهیزکاری خانه ی محکم ارجمندی وبی پروایی ازگناه سرای استوارخواری است که نگهدارساکن خود(ازسختیها)نیست وهرکس بدان پناه بردحفظش نمی کند.هان آگاه باشید!باپرهیزکاری نیش زهرآلودگناهان دورمیشودوبایقین نهایت درجه بلند(ایمان به خداورسولش(صلی الله علیه وآله وسلم)ادراک می گردد.

بندگان خدا!

ازخدادرارجمندترین ومحبوبترین اشخاص نزدتان که خودتان باشیدبترسیدزیراخداوندراه حق رابرای شماروشن وجاده های آن رادرخشان ساخته است.پس یابدبختی راملازم ویانیکبختی همیشگی راهمراه باشید(هرکه ازراه حق کناره گرفت گمراه است وبدبخت وهرکه ازراه باطل کرانه گزیددرراه است ونیکبخت).پس درروزناپایداری(دنیا)برای روزپایندگی(آخرت)توشه بگیریدکه راه توشه برگرفتن رابرشمانیک نشان داده وبه کوچیدن ازجهان مامورتان ساخته است.اوتندرفتن شماراخواهان است زیراکه شما سواران ایستائی رامانیدکه (مهیای کوچیدنندو)نمی دانیدکی وچه وقت به رفتن فرمانتان می دهد.
آگاه باشیدآنکه برای آخرت آفریده شده اورابادنیاچکار؟اورابامالی که بزودی ازاوگرفته می شودچکار؟حال آنکه رنج حسابش براومی نماید(خنک آن که برای آن آفریده شده کارکندوبه دنیای گذرادل نبندد).

بندگان خدا!

انچه که خداازنیکی وعده کرده واگذاردنی نیست وآنچه ازبدی که ازآن نهی فرموده خواستنی نیست.

بندگان خدا!

بترسیدازروزی که درآن روزبه کارهامی رسندکه اضطراب ونگرانی آن بسیاراست آنچنان که کودکان درآن روز(ازترس حساب)پیرمیشوند.

بندگان خدا!

بدانیددیده بانان وجاسوسهایی ازخودتان برشماگماشته شده اند.نگهبانان راستگویی که نگهدارنده ی اعمال وشمارنده نفسهای شمایند.نه تاریکی شبهای تارشماراارانظارآنان دورمی داردونه درمحکم بسته شده راازآنان پنهان می سازد.

پی نوشت:نهج البلاغه

 آثار بهداشتي روزه

1-روزه از نظر بهداشت جسم و سلامت بدن مخصوصا در سلامت معده و پاکسازي آن از انواع غذاها که موجب بيماريهاست اثرات فوق العاده دارد.

معده و دستگاه گوارش از اعضا پرکار اندام آدمي است و با سه وعده غذا که معمول مردم است تقريبا در همه ساعات دستگاه گوارش به هضم و تحليل و جذب و دفع مشغول است.

روزه باعث مي شود که از يک سو اين اعضا استراحت کنند و از فرسودگي مصون بمانند و نيروي تازه اي بگيرند و از سوي ديگر ذخاير چربي که زيانهاي مهلکي دارند تحليل رفته و کاسته شوند.

رسول خدا (صلي الله عليه وآله وسلم) فرمود: روزه بگيريد تا سالم بمانيد.(سفينة البحار، ج2، ص78)

2-از نظر رواني و اخلاقي ، مردمي که هميشه سير مي خورند تدريجا يک حالت طغيان و غرور بر ايشان دست مي دهد و در نتيجه به کارهاي ناپسندي دست مي زنند و علاوه بر اين از بسياري کمالات معنوي باز مي مانند پر واضح است که انسان وقتي هميشه سير خورد کم کم شهوات بر او غالب مي شود و چه بسا او را به نافرماني از خدا وادار مي کند، مخصوصا اگر جوان و عزب باشد و نيز پس از گذشت مقداري از زمان تغذيه خواب بر او مستولي مي شود و هر اندازه معده از غذا پرتر باشد تسلط خواب بر انسان بيشتر است و قهرا انسان را از کسب کمالات و فضايل زيادي از قبيل تحصيل علوم و عبادات و… باز مي دارد.

لذا رسول خدا (صلي الله عليه و آله وسلم )مي فرمايد: «بپرهيزيد از پرخوري و امتلاء معده، زيرا پرخوري موجب فساد بدن و سوء هاضمه و باعث انواع بيماريها و عامل کسالت بدن از اجراي عبادات الهي خواهد شد»

و يا در جاي ديگر، حضرت مي فرمايند: « آن کس که عادت به پرخوري داشته و زياد مي نوشد قلب او سياه مي گردد (يعني آمادگي بيشتري براي جنايت و کارهاي زشت پيدا مي نمايد و نمي تواند مخلصانه و با حال بندگي عبادت خدا کند»

آثار و برکات روزه داري در دنيا؛

1-قبر و قيامت،يکي از مهم ترين فوايد گرفتن روزه؛ صفاي دل مي باشد زيرا سيري باعث مي شود که بخار مغز زياد شده و حالتي شبيه حالت مستي در انسان وجود بيايد. و همين امر سبب مي شود که مغز نتواند به خوبي فکر کند و سرعت انتقالش کم مي گردد و سيري باعث کوردلي مي شود؛ اما گرسنگي ؛ باعث مي شودکه انسان صفاي قلب پيدا کرده و دل نازک شود. گرسنگي دل را براي تفکري پيوسته که به شناخت و معرفت منجر مي گردد آماده مي سازد و دل، صاحب نوري آشکار و نمايان مي گردد.

رسول خدا (صلي الله عليه و آله وسلم )فرمودند: هر کس شکم خويش را گرسنه نگاهدارد انديشه و فکر او، بزرگ تر مي شود.

2-گرسنگي و روزه، باعث ايجاد صفت تواضع و فروتني در انسان مي گردد و سبب مي شود که روح سرمستي و ناسپاسي که سرمنشأ سرکشي و طغيان است در انسان از بين برود. هنگامي که در نفس انسان ، حالت تواضع و فروتني ايجاد شود، نفس، خود به خود خوار و زبون شده و در برابر پروردگارش آرام و خاشع مي گردد.

3-گرسنگي و روزه، باعث شکسته شدن شهوات و اميال نفساني و نيروهايي مي گردد که همين ها مسبب گناهان کبيره هستند؛ زيرا شهوت کلام و شهوت جنسي ، منشا بيشتر گناهان کبيره مي باشند و کم کردن اين دو شهوت، باعث ايمني از گناهان کبيره و نجات از مهلکه ها مي گردد.

4-يکي ديگر از فوايد گرسنگي و روزه، اين است که خواب انسان کم مي شود و خواب ، همان عاملي است که عمر انسان را تباه مي کند و سرمايه تجارت اخروي انسان را به باد مي هد . گرسنگي موجب بيداري مي شود و بيداري، منشا تمامي خيرات مي باشد و هم چنين انسان روزه دار را براي شب زنده داري و تهجد ياري مي دهد که همين امر، سبب رسيدن به «مقام محمود» مي گردد.

5-فايده ديگر گرسنگي اين است که انجام تمامي عبادات براي انسان ميسر مي گردد زيرا انسان در حالت روزه داري، کمتر احتياج به قضاي حاجت دارد و نيز انسان روزه دار، در حال روزه، ديگر در پي به دست آوردن غذا نيست.

6-ديگر فايده روزه گرفتن اين است که شخص روزه دار، به علت کمتر خوردن، کمتر بيمار مي شود، زيرا همانگونه که در روايات گوناگون هم آمده: معده انسان، خانه تمام بيماري هاست و پرهيز و کم خوردن سرآمد تمامي دواهاست.

7-روزه باعث مي شود که انسان به مشکلاتي که از غذا خوردن به وجود مي آيند گرفتار نشود، مشکلاتي که انسان به خاطر آن، محتاج دارايي و مقامات دنيايي مي شود و همين ها هستند که باعث هلاکت و نابودي انسان مي گردند.

8-روزه، باعث تمکن براي بخشيدن مال و دادن غذا به درماندگان و بيچارگان و پيوستن به خويشان و احسان و زيارت بيت الله الحرام و عتبات عاليات و خلاصه تمامي عبادت هاي مالي مي گردد.

اينها بخشي از فوايد روزه بود که انسان با عقل بشري اش، قادر به درک روشني از انها نيست. به خصوص نخستين فايده روزه، که همان تفکر و انديشيدن است، زيرا انديشيدن در اعمال، مثل نتيجه ان و غير فکر، به منزله مقدمات است.در روايت آمده: يک ساعت تفکر و انديشيدن، بهتر از هفتاد سال عبادت است.»

براي رسيدن به مقام قرب الهي، توجه به اين نکته ضروري است که تنها اجتناب از مبطلات فقهي کافي نيست انچه در رساله هاي عمليه مراجع معظم تقليد آمده، شرايط صحت روزه است و روزه صحيح با روزه مقبول فاصله زيادي دارد . روزه صحيح ان است که قضا و کفاره را ساقط مي کند اما روزه مقبول علاوه بر شرايط صحت روزه، به امور ديگري نيز نيازمند است. از جمله اينکه تمامي اعضا و جوارح انسان بايد روزه باشند چشم او به نامحرم نگاه نکند. گوش او شنونده غنا و غيبت نباشند. زبان او گوينده غيبت و تهمت نباشد. روزه داري که با اين امور همراه است اگر چه قضا و کفاره ندارد اما روزه اي نيست که پروردگار عالم آن را بپذيرد روزه نيست که که وقتي روزه دار هنگام افطار مي گويد: اللهم لک صمت. ملائکه گفته او را تصديق کنند.

علاوه برا ين انسان بايد به جايي برسد که دل او نيز روزه باشد؛ يعني غير خدا را وارد آن نکند و تمام توجه انسان به ذات باري تعالي باشد.

بهشت براي چنين روزه اي کم است؛ پاداش اين روزه ذات خداوند متعال است و چه سعادتي بالاتر از اين که چنين پاداشي نتيجه عمل انسان باشد و در تمام عالم وجود، تنها قلب انسان مومن است که ظرفيت چنين پاداشي را دارد.

در حديث قدسي چنين آمده: «زمين و آسمان وسعت مرا ندارند تنها قلب بنده مومنم است که مي تواند مرا در خود جاي دهد.»

و معناي ميهماني خداوند تبارک و تعالي همين است انسان نبايد در اين ميهماني به کمتر از اين راضي شود وگرنه باخته است.

اشکنان

          تشنگی روزه دار و عطش در کربلا ：

   ای که ماهی روزه داری می کنی           دین حق اینگونه یاری می کنی

تشنه چون گشتی در این ماه خدا          پس نما یاد از عطش در کربلا

  تشنگی اصلش در آنجا بوده است           بر حسین و آل زهرا بوده است

تشنگی عباس و اکبر دیده اند                زینب و سجاد و اصغر دیده اند

کن تصور تشنه ای بر جوی آب                می کند از آب نوشین اجتناب

تشنه لب بر ظرف آبی کن نظر               یا ابوالفضلی بگو با چشم تر.

اگر بخواهیم فشار روزه گیری در آفتاب تابستانی و سوزان را بر خود آسان کنیم و آستانه تحمل خود را بالا بریم، می توانیم به عطش کربلاییان و عاشوراییان توجه کنیم. عطش در کربلا چنان عظیم بود که محتشم کاشانی می سراید:( زان تشنگان هنوز به عیوق می رسد *فریاد العطش زبیابان کربلا).

یکی از دشمنان اهل بیت(علیه السلام) در آن روز به نام تمیم بن حصین خزاری در سخنی در تعریض به امام حسین(علیه السلام) می گوید: ای حسین و ای یاران حسین! آیا به آب فرات نمی نگرید که چگونه همانند شکم مار می درخشد. به خداوند سوگند! از آن قطره ای نخواهید آشامید تا آنکه مرگ را دریابید. (بحارالانوار، ج ۴۴، ص ۳۱۷) .

این گونه بود که آب را بر امام حسین(علیه السلام) و یارانش بستند به گونه ای که در روایت است: (و لما اشتد علی الحسین و اصحابه العطش)؛ زمانی که عطش و تشنگی بر امام حسین(علیه السلام) و یارانش فشار آورد.

روزه گرفتن در روزهای بلند و گرم تابستان، محبوب اولیای الهی بوده است. حضرت مسیح (علیه السلام) روزی پس از وفات مادرش ایشان را مورد خطاب قرار می دهد و از وی می پرسد: ای مادر! به من جواب بده. آیا دوست داری باز هم به دنیا برگردی؟

حضرت مریم(سلام الله علیها) در پاسخ می فرمایند: فرزندم آری. دوست دارم به دنیا بازگردم تا در روزهای گرم تابستان برای خداوند روزه بگیرم و در شبهای سرد زمستان نمازگزارم.رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه وآله وسلم) فرمود: روزه گرفتن در گرما، جهاد است. (بحار، ج ۹۶ ، ص۲۵۷).

برای اینکه آستانه تحمل خود را بالا بریم باید مانند آن کسی باشیم که به طلب کفش از خداوند به مسجد میرود. سعدی خود می نویسد که در ایام جوانی، روزی کفش نداشتم و از این رو، از زندگی خود سخت ناراضی بودم و بسیار گله و شکایت می کردم؛ اما وقتی بیرون رفتم، مردی را دیدم که کنار دیوار نشسته است و پا ندارد. با دیدن او، یکباره به خودم آمدم و به درگاه خداوند شکرگزاری کردم که اگر کفش ندارم، در عوض دو پای سالم دارم که بدون کفش هم می توانم با آنها راه بروم.

وی این حکایت را در گلستان خویش این گونه آورده است: هرگز از دور زمان ننالیده بودم و روی از گردش آسمان درهم نکشیده مگر وقتی که پایم برهنه مانده بود و استطاعت پای پوشی نداشتم. به جامع کوفه درآمدم دلتنگ، یکی را دیدم که پای نداشت. سپاس نعمت حق بجای آوردم و بر بی کفشی صبر کردم.مرغ بریان به چشم مردم سیر    کمتر از برگ تره بر خوان است                                               و آنکه را دستگاه و قوت نیست    شلغم پخته مرغ بریان است.
اگر برای ما روزه داری در ماه تابستان سخت و دشوار است، باید برای افزایش آستانه تحمل و قرار گرفتن در مقام صابران، این سختی را با شرایط سخت تر و دشوارتر مقایسه کنیم و راه روزه داری را بر خود آسان کنیم.

دوستی می گفت من نوزده ساعت در میان قله ها در تابستان به دور از هر آبادی و آبی حرکت کردم و نمی دانستم که به آبادی می رسم و آب و نانی خواهم داشت یا نه؟ اما هنگامی که روزه می گیرم به یاد آن ساعات بسیار سخت و طاقت فرسا، این امید را دارم که چند ساعت دیگر بر سر سفره افطاری می نشینم و آب و نانی می خورم. این گونه است که روزه بر من آسان می گردد. من صبر را در سختی تجربه کرده ام و قدر این عافیت را می دانم، چرا که به مصیبتی گرفتار آمدم که بسیار جانکاه و سخت تر از این بوده است. پس قدر عافیت روزه را کسی داند که مصیبت بدتر را در چشم آورد.

پس کسانی که از تشنگی ناشی از روزه در گرمای سوزان تابستان گله و شکوه می کنند، اگر روز عطش امام حسین(علیه السلام) و خانواده و اصحابش و خصوصاً طفل شیرخوار حضرت علی اصغر(علیه السلام) را به یاد آورند که: لایوم کیومک یا اباعبدالله، تحمل این تشنگی برای آنها بسیار آسان جلوه خواهد کرد.


عطش