✅پرسش:

يک شخص عصبي چطور مي تواند بر خشم خود غلبه کند؟

?پاسخ:

حضرت علي عليه السلام ميفرمايند: اياک و الغضب فاوله جنون و آخره ندم. از عصبانيت بپرهيز! چرا که ابتداي آن جنون و انتهاي آن پشيماني است.(1)
توصيه هايي که به شما ميشه شامل دو بخش کلي است.

?بخش اول توصيه هايي است که قبل از عصباني شدن و براي اينکه اصلا عصباني نشويد بايد رعايت کنيد
?و بخش دوم کارهايي است که بعد از عصباني شدن بايد انجام بدهيد. طبيعتا پيشگيري بهتر از درمان است. بنابراين بايد ابتدا کاري کنيد که تا آنجا که ممکن است اصلا عصباني نشويد.

✍️به اين منظور :
يادآوري فضيلت كظم غيظ، عفو و بردباري و نيز پاداش عظيمي كه خداي متعال براي دارندگان اين صفات تعيين كرده. از جمله اين كه پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمود: «من كفّ غضبهُ كفّ الله عنهُ عذابه. آن كه خشم خود را باز دارد، خداوند عذاب خود را از او باز خواهد داشت.(2)

☘️زمينه‌هاي خشم و غضب مثل تکبر، شوخي، عيب جويي، لج بازي و مجادله، حرص و طمع دنيايي را از خودتان دور کنيد. گاهي اوقات توقعات بيش از حد انسان و طبيعتا مقاومت ديگران در برابر آنها انسان را عصباني ميکند. گاهي اوقات غرور و تکبر بيجاي انسان باعث ميشود رفتار ديگران را حمل بر بي ادبي و بي احترامي نسبت به خودمان تلقي کنيم و عصباني شويم.

?از نشانه هاي تواضع تسليم در برابر حق است. جايي که انسان بفهمد اشتباه کرده بپذيرد. يا اگر پيشنهادي داد و ديگران نپذيرفتند ناراحت نشود و آن را حمل بر قصد و غرض داشتن آن ها نکند. سعي کنيد براي نظرات ديگران احترام قائل شويد و در تصميم گيري ها به صورت جمعي عمل کنيد و به نتيجه برسيد.

?خاطرات بد عصبانيت هاي گذشته خود را مرور کنيد. حالت چهره خود، حرف‌هايي که زديد، حرفهايي که شنيديد.

?در هر بحث و مشاجره اي حقيقت از دو حال خارج نيست. يا ما مقصر هستيم و يا طرف مقابل. اگر خودمان مقصر هستيم که پس عصبانيت نابحا است و اگر طرف مقابل هم مقصر بوده با عصبانيت مشکلي را حل نکرده ايم بلکه خودمان را متهم کرده ايم و حرف حق خود را باطل جلوه داده ايم. چون اگر حق با انسان باشد نيازي به عصباني شدن نيست. به آرامي و حتي گاهي با سکوت نيز ميتوان آن را اثبات کرد. خشم تاثير گزاري کلام را به حداقل ميرساند و براي نپذيرفتن حرفمان به ديگران بهانه ميدهد.

✍️و اما بخش دوم(مهارت هاي کنترل خشم):
? سکوت.امام علي (ع) ميفرمايند: خشم را با سکوت درمان کنيد.
?ذکر صلوات و پناه بردن به خداوند با ذکر اعوذ بالله من الشيطان الرجيم،
آب نوشيدن و وضو گرفتن،
?تغيير حالت از ايستاده به نشسته و از نشسته به خوابيده و نهايتا ترک کردن صحنه
☘️به ياد آوردن خشم الهي. امام صادق عليه السلام: خداوند فرموده است اي فرزند آدم مرا در هنگام خشم خويش بياد آور تا من نيز در هنگام خشم خود تو را به ياد آورم. (3)

…………………….
(1) بحارالانوار، ج73، ص263.
(2) غررالحکم، ص 165.
(3) تحفه الاوليا، ج3، ص723.