علل افت کتابخوانی در کشور از نگاه یک نویسنده
یکی از پژوهشگران و نویسندگان حوزوی گفت: گسترش فضاي مجازي،گران بودن كتاب ها و به روز نبودن قلم برخی نويسندگان باعث مي شود ميل به كتابخواني در اين دوره افول كند.
حجت الاسلام مهدي باقري سياني، نويسنده كتاب «مباحثه، شرایط،آفات و برکات»و صاحب 40 عنوان مقاله و كتاب در گفتگو با خبرنگار خبرگزاري حوزه در اصفهان گفت:” گسترش فضاي مجازي،گران بودن كتاب ها و به روز نبودن قلم برخی نويسندگان باعث مي شود ميل به كتابخواني در اين دوره افول كند.”
وی ادامه داد: ضمن اينكه اين نكته را نبايد از ياد برد كه بعضي از كتاب ها، تاريخ مصرف دارند مانند مقاله هايي كه ممكن است يك روز كاربرد داشته باشند و اين امر باعث مي شود كارايي بعضي از كتب محدود شوند و جامعه نيز سراغ آن نرود.
این نویسنده دینی افزود: اگر در حوزه هاي علميه كساني كه مولف كتاب هستند و در اين زمينه تبحر دارند،به ديگران و به خصوص طلاب معرفي شوند و از آنها تقدير به عمل آيد، باعث مي شود طلاب نيز به سمت مطالعه و نويسندگي سوق پيدا كنند و به نحوي خودشان را محك بزنند همچنين افرادي كه صاحب كتاب هستند حتي اگر كتاب اولشان باشد،در جلسات مختلف حضور يابند و با پشتيباني حوزه، به بررسي و عنوان كتاب خود بپردازند تا زمينه رشد آنها بيشتر فراهم گردد.
اين محقق حوزوی در خصوص عدم حمايت مالي براي نويسندگان كتاب، عنوان كرد: اگرچه يك مولف نياز به تشويق مادي دارد اما هميشه برطرف شدن اين نياز كافي نيست و نياز به تشويق معنوي است كه بسيار ارزشمند تر است ؛
وی تصریح کرد: در گذشته تعداد پزشكان كشور اندك بود و پزشکانی از کشورهایی مثل و هند و پاکستان در برخی روستاها و شهرها مشغول مداوای مردم بودند، اما چه شد که پس از دو یا سه دهه کشور از نظر داشتن پزشک این چنین پیشرفت کرد؟قسمتی از پاسخ را باید در این یافت که در آن هنگام وقتی پزشکی وارد جلسه ای می شد مردم احترام می گذاشتند و با تعبیر اقای دکتر یا خانم دکتر او را صدا می زدند؛ وقتی قشر نوجوان و جوان مي ديدند كه چگونه از آنها تجليل به عمل مي آيد، به اين فكر مي كردند كه لازمه ي احترام اجتماعي آن است كه ما نيز پزشك شويم ؛ آيا ما در زمينه كتاب اين كار را كرده ايم و از نويسندگان تجليل نموده ايم؟
حجت الاسلام باقري سیانی با اشاره به كم بودن سرانه مطالعه در بين مردم و قشر جوان گفت: طلاب و دانشجويان بايد ببينند شخصيت هاي برجسته علمي كشور چه ميزان از وقت شان را به مطالعه اختصاص مي دادند؟
وي خاطر نشان كرد: يك طلبه اگر بخواهد روزانه 4 الي 5 ساعت مطالعه كند قطعا به جايي نمي رسد و نمي تواند پاسخگوي شبهات روز باشد؛ و بايد به صورت تخصصي در زمينه هاي مختلف به پژوهش بپردازد تا ثمره اش را در 5 سال آينده مشاهده كند.
این مولف دینی عنوان کرد: ممكن است عده اي بگويند با توجه به وجود درس هاي زياد توان تحقيق و مطالعه كتب غير درسي را ندارند اما آنها بايد به اين نكته توجه كنند كه حجم زياد درسها كسي را ناتوان نمي كند بلكه عدم برنامه ريزي كافي و نداشتن مدیریت زمان،باعث مي شود از زمان مطالعه كاسته شود.
وی در پايان گفت: اگر نويسنده 4 شاخصه تعهد، تخصص، نيازشناسي و مخاطب شناسي را رعايت كند، اثر وي اثر مفيدي خواهد بود مثلا در بحث نياز شناسي منابعي را داريم كه از موقع نشر آنها هيچ منبع ديگري وجود ندارد اين امر بخاطر آن است كه نويسنده نياز جامعه را بررسي نموده و سپس به تاليف كتاب پرداخته است.
آفات مطالعه
همزمان با هفته کتاب و کتابخوانی نشستی علمی پژوهی در روز دو شنبه 94/9/2 با حضور جناب حجه الاسلام و المسلمین حاج آقا باقری سیانی در این حوزه برگزار گردید.
حجه الاسلام مهدی باقری سیانی ، نویسنده کتاب مباحثه ، شرایط ، اقات و برکات و صاحب 40 عنوان مقاله و کتاب؛ مهمترین علت های افت مطالعه را :
گسترش فضای مجازی،گران بودن کتاب ها و به روز نبودن قلم برخی نویسندگان برشمرد . ایشان با اشاره به کم بودن سرانه مطالعه در بین مردم و قشر جوان فرمودند: طلاب و دانشجوین باید ببینند شخصیت های برجسته علمی کشور چه میزان از وقت شان را به مطالعه اختصاص می دادند.
همچنین فرمودند : یک طلبه اگر بخواهد روزنه 4 الی 5 ساعت مطالعه کند قطعا به جایی نمی رسد و نمی تواند پاسخگوی شبهات روز باشد و باید به صورت تخصصی در زمینه های مختلف به پژوهش بپردازد تا ثمره اش را در آینده مشاهده کند .
این مولف دینی خاطرنشان کردند ممکن است عده ای بگویند با توجه به وجود درسهای زیاد توان تحقیق و مطالعه کتب غیر درسی را ندارند ؛ اما آنها باید به این نکته توجه کنند که حجم زیاد درس ها کسی را ناتوان نمی کند بلکه عدم برنامه ریزی کافی و نداشن مدیریت زمان باغث می شود از زمان مطالعه کاست شود.
در ادامه بحث ایشان راهکارهایی را جهت مطالعه مفید و صحیح بیان فرمودند.:
1- داشتن مطالعه هدفمند
2- داشتن تمرکرحواس و بهترین زمان برای مطالعه خوب و مفید بعد از نماز صبح و قرائت چند صفحه از قران می باشد.
3- خلاصه نویسی(با توجه به این مطلب که شیوه صحیح خلاصه نویسی را بدانیم، مثلا اگر کتابی را بخواهیم خلاصه نویسی کنیم باید از مطالعه کتاب و بستن آن شروع کنیم مطالب را با قلم و زبان خود بنویسیم و بعد با اصل کتاب مقایسه کنیم.)
4- یاداشت برداری های مستمر(بهتر است دفتری تهیه نمایدو مطالب زیبا و مهمی که در رابطه با مطالعاتش می باشد را در آن یادداشت نماید بعد از آن مطاب را دسته بندی نموده و به صورت مقاله یا کتاب ارائه نماید.)
5- طرح سوال (روی مطالب فکر داشته باشد به گونه ای که ذهن خود را درگیر سوال مورد تحقیق خود نماید و مطلب در محدوده موضوع خود جمع آوری کند و بنویسد)
نشست مدرسین حوزه علمیه نرجس خاتون در بیت آیت الله ناصری (مدظله)
نشستی آموزشی فرهنگی با حضور معاونین محترم ازمدیریت استان ،اساتید وکادرحوزه علمیه حضرت نرجس خاتون (سلام الله علیها) دولت آباد با موسس حوزه علمیه حضرت ایت الله ناصری برگزارگردیدوسخنانی پیرامون مشکلات مدرسه و مدرسین نسبت به دروس و همچنین معنویت وتعلیم و تربیت طلاب مطرح گردید.
حضرت آیه الله ناصری (مدظله) بعد از طرح سوال توسط سرکار خانم دیباج مدرس حوزه علمیه توضیحات و نکاتی را فرمودندکه شامل:
داشتن معنویت مشکل همه ی ماست انشالله همه ما جزو سربازان واقعی آقاامام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) باشیم قبلا طلاب هنگام ورود به حوزه علمیه نجف 1 سال درس اخلاق می خواندند و امتحان اخلاقیات از آنها گرفته می شد و اجازه ورود پیدا می کردند .
روحانی ابتدا باید خود را از منجلاب گناه بیرون کشد و بعد شروع به تعلیم و تعلم کند در حال حاضر یک سری الفاظ و اصطلاحات صرفی و نحوی را فرا می گیرند و معنویت کنار رفته است انشالله امام زمان انقلابی کنند و الهی شویم . بیش از 8000روایت از علم و عالم در بحارالانوار علامه مجلسی آورده شده است که علم از صفات ربوب و عین ذات خداوند است مثل عدل. شما نیز در حال کسب این علمید . ابتدا باید خود را نجات دهید و سپس تعلیم؛ علم نوری است که خداوند در دل هرکس بخواهد می گذارد پس طالب علم باش تا مورد عنایت قرار گیری. علم هم خود واضح است و هم چیز های دیگر را هویدا می کند در سوره بینه آیه ای داریم و یزکیهم و یعلمهم الکتاب و...اول خالی از اغیار شو ابتدا تزکیه کن تا بعد شامل صفات حمیده شوی قلب مومن حرم الله است نباید جز،خدا در آن قرار بگیرد . زکات علم تعلم است که برخلاق سایر چیزها هرچه بدهید بیشتر می شود که کم نمی شود.
از روایت معصومین در مورد علم این است ک موقعه ای که علم و عمل می نشینند ملائک بال پهن می کنند همچنین اگر کسی طالب علم با عمل باشد هرچیز در آسمان ها و زمین حتی ماهی های دریا برایش طلب فضل و فضیلیت می کنند اما برعکس هرکس علم را یاد بگیرد و وسیله دنیا قراردهد منافق از دنیا خواهد رفت و کسی که برای عمل علم را فراگیرد مومن از دنیا می رود. ما 124هزار پیامبر داریم که 5تای پیامبران اولوالعزم اند ؛که معلمان و تعلیم دهندگان هم به منزله انبیااند
ایشان به مدرسین سفارش نمودند که در مورد امام زمان ،حجاب در خانه و بیرون ازخانه و و معنویت بیشتر صحبت شود و همه طلاب و روحانیون و همه مردم برای امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) همچنین زائران اربعین حسینی دعا نمایند تا به سلامت به خانواده هایشان برسند .
در پایان فرمودند : باید سعی کنید صفات رذیله را از خود دور کنید و با صفات حمیده جایگزین کنید که ما همه صفات حمیده نمی گوییم ارکان صفات را هم که در خود ایجاد کنید خیلی مهم است
نکاتی پیرامون اهمیت پیاده روی کربلا
بعضی از مسائل ما تحت تأثیرفرهنگ غرب برای ما مسئله شده است، اگر ماوراء زندگی غربی به آن مسائل بنگریم بسیاری از آنها برای ما فرعی میشوند. در حالیکه مسئلهی اصلی ما حضور جدّی نور تشیع در عالم است و در این رابطه باید از خود بپرسیم به کجا باید نگاه کنیم که کور نباشیم؟
همانطور که امام عسکری«علیهالسلام» فرمودند زیارت اربعین تثبیت هویت شیعهبودن شیعیان است و اینکه تأکید دارند با پای پیاده این زیارت انجام گیرد؛ خبر از آن میدهد که بنا است حماسهای در ذیل ارادت به امام حسین«علیهالسلام» و فرهنگ عاشورایی آن حضرت ظهور کند و شرایطِ هرچه بهترِ تحقق آن هدف، امروز به خوبی فراهم شده است. در روایت داریم:
«عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَيْمُونٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِu، قَالَ: يَا عَلِيُّ! زُرِ الْحُسَيْنَ وَ لَا تَدَعْهُ. قَالَ: قُلْتُ مَا لِمَنْ أَتَاهُ مِنَ الثَّوَابِ؟ قَالَ: مَنْ أَتَاهُ مَاشِياً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَسَنَةً وَ مَحَى عَنْهُ سَيِّئَةً وَ رَفَعَ لَهُ دَرَجَةً. فَإِذَا أَتَاهُ، وَكَّلَ اللَّهُ بِهِ مَلَكَيْنِ يَكْتُبَانِ مَا خَرَجَ مِنْ فِيهِ مِنْ خَيْرٍ وَ لَا يَكْتُبَانِ مَا يَخْرُجُ مِنْ فِيهِ مِنْ شَرٍّ وَ لَا غَيْرَ ذَلِكَ. فَإِذَا انْصَرَفَ وَدَّعُوهُ وَ قَالُوا: يَا وَلِيَّ اللَّهِ مَغْفُوراً لَكَ أَنْتَ مِنْ حِزْبِ اللَّهِ وَ حِزْبِ رَسُولِهِ وَ حِزْبِ أَهْلِ بَيْتِ رَسُولِه، وَ اللَّهِ لَا تَرَى النَّارَ بِعَيْنِكَ أَبَداً وَ لَا تَرَاكَ وَ لَا تَطْعَمُكَ أَبَداً».
على بن ميمون صائغ، از حضرت امام صادق«علیهالسلام» نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:اى على! قبر حسين«علیهالسلام»را زيارت كن و ترك مكن. عرض كردم: ثواب كسى كه آن حضرت را زيارت كند چيست؟ حضرت فرمودند: كسى كه پياده زيارت كند آن حضرت را، خداوند به هر قدمى كه برمى دارد، يك حسنه برايش نوشته، و يك گناه از او محو مى فرمايد، و يك درجه مرتبه اش را بالا مى برد. و وقتى به زيارت رفت، حق تعالى دو فرشته را موكّل او مى فرمايدكه آنچه خير از دهان او خارج می شود را نوشته و آنچه شرّ و بد مى باشد را ننويسند. و وقتى برگشت با او وداع كرده و به وى مىگويند: اى ولىّ خدا! گناهانت آمرزيده شد. و تو از افراد حزب خدا و حزب رسول او و حزب اهل بيت رسولش مى باشی، به خدا قسم! هرگز تو آتش را به چشم نخواهی دید و آتش نیز هرگز تو را نخواهد دید و تو را طعمهی خود نخواهد نمود. (كامل الزيارات، ص134)
عنایت داشته باشید حضرت صادق«علیهالسلام» چگونه روشن میکنند وقتی انبوه شیعیان با نظر به زیارت امام حسین«علیهالسلام» مسافتهای طولانی را پیاده طی میکنند به چه برکاتی نایل میشوند و با انس ملائکة اللّه با آنها چه انسانهای فرهیختهای که حاصل آن زیارت و آن پیادهروی است به جامعه برمیگردند. ملائکه به او خطاب میکنند: «یا وَلِیَّ اللّه» آیا کسانی که شایستهی چنین خطابی میشوند و با غفرانی که نصیب آنها میشود و یک نحوه عصمت در شخصیت آنها پدید میآید، دیگر انسانهای معمولی خواهند بود؟ یا انسانی هستند با مسئولیتِ ساختن جهانی سراسر پاکی و ایمان؟
در روایتی دیگر حضرت صادق«علیهالسلام» روشن میکنند وقتی زائر حسین«علیهالسلام»پیاده به زیارت حضرت میرود، قبل از رسیدن به کربلا با پاکشدن از گناهانش و افزونشدن حسناتش در مقام اُنس با خدا قرار میگیرد و چون به حائر و حواشی قبر مبارک حضرت رسید، به مقام مصلحین برگزیده میرسد که دغدغهی اصلاح جوامع بشری را دارند و چون زیارت او به اتمام رسید، به مقام فائزین و پیروزمندان صحنهی تمدنسازی نایل میشود و حرکات او حتماً به نتیجهی لازمِ خود میرسد تا آنجایی که رسول خدا(صلوات الله علیه وآله وسلم) از طریق ملائکة اللّه به او سلام میرسانند که تمام موانع تو در رابطه با انس با خدا برطرف شده. راستی را انسان تا کجا باید صعود کند که رسول خدا(صلوات الله علیه وآله وسلم)یعنی انسانی که در فتح تاریخ جاهلیت تا آن اندازه پیروز شد، به او سلام برساند و او را از خودش بداند. آری حماسهی اربعین حسینی ادامهی همان فتح تاریخی است که رسول خدا(صلوات الله علیه وآله وسلم) پایهگذاری فرمودند: اصل روایت این است: «عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ ثُوَيْرِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ«علیهالسلام»: يَا حُسَيْنُ! مَنْ خَرَجَ مِنْ مَنْزِلِهِ يُرِيدُ زِيَارَةَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ«علیهالسلام»إِنْ كَانَ مَاشِياً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَسَنَةً وَ مَحَى عَنْهُ سَيِّئَةً حَتَّى إِذَا صَارَ فِي الْحَائِرِ كَتَبَهُ اللَّهُ مِنَ الْمُصْلِحِينَ الْمُنْتَجَبِينَ حَتَّى إِذَا قَضَى مَنَاسِكَهُ كَتَبَهُ اللَّهُ مِنَ الْفَائِزِينَ حَتَّى إِذَا أَرَادَ الِانْصِرَافَ أَتَاهُ مَلَكٌ فَقَالَ: إِنَّ رَسُولَ اللَّهِf يُقْرِؤُكَ السَّلَامَ وَ يَقُولُ لَكَ: اسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ فَقَدْ غُفِرَ لَكَ مَامَضَى».
امتیازهای قلم
براي قلم(نوشتن) سه امتياز است كه در بيان نيست:
امتياز اول: باقي بودن. سخن فرار ميكند و نوشته باقي است و حديث معروف اميرمؤمنان علي(ع) چه تعبير جالبي
است: «قيّدوا العلم بالكتابه» علم را نگذاريد فرار كند اما جلوگيري از فرار علم با نگارش است.
امتياز دوم: دقيق بودن نوشته. بيان دقيق نيست، ولي نوشته دقيق است. اگر كتاب «كافي» بنا بود با بيان در اين مدت
هزار سال به دست ما برسد اكنون غير از آن چيزي كه «كليني(ره)» نوشته بود، به دست ما ميرسيد. هر كس مطالبش را نقل به معنا ميكرد، ولي نوشته دقيق است.
امتياز سوم: عميق بودن. مطالب نوشته عميق است، در حالي كه سخن كم محتواست. نويسندگان گاهي يك ساعت
فكر ميكنند و يك خط مينويسند ولي سخن نميتواند آن دقت را داشته باشد. از اين رو مصاحبهها هيچ وقت
ارزش اعلاميهها را ندارد. اعلاميهها با دقت نوشته شده است، سند است، بنابراين بقا، دقت و عمق، سه امتياز براي
نگارش و نويسندگي است.
برگرفته ازبیانات آیت الله العظمی مکارم شیرازی،درسمینار نویسندگان علوم ومعارف اسلامی
معرفی مراکز فعال مجازی (1 )
در فهرست زیر سعی گردیده است مراکز مرجع محتوای دیجیتالی اسلامی معرفی گردد لذا تنها موسساتی نام برده شده است که یا تولید محتوا دارند یا مراکز اولیه انتشار محتوایی با نوع خاصی هستند
نام مرکز | نوع | محتوای ارائه شده |
پژوهشکده باقرالعلوم (علیه السلام) | حوزوی | مقالات نشریات مقالات پژوهشکده مقاله های اشخاص |
مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی | “ | پاسخ سوالات و شبهات دینی |
مرکزاطلاعات و مدارک اسلامی | ” | اصطلاحت علوم اسلامی ، اطلاعا مدارک اسلامی |
مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی | “ | کتابهای علوم اسلامی ،نشریات علوم اسلامی و نسانی نرم افزارهای علوم اسلامی |
پایگاه اطلاع رسانی سراسری اسلامی | “ | کتابشناسی -اصطلاح نامه علوم اسلامی |
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران | “ | مقالات تاریخی معرفی کتاب اطلاعات کتابهای تاریخی |
مرکز مطالعت و پاسخ گویی به شبهات | “ | پاسخ به سوالات و شبهات دینی |